ਸੁਵਰਾ ਮੁਖਰਜੀ (17 ਸਤੰਬਰ 1940) - 18 ਅਗਸਤ 2015) ਸਾਲ 2012 ਤੋਂ 2015 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸੀ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵਿਖੇ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਸੁਵਰਾ ਮੁਖਰਜੀ ਦੀਆਂ ਅਸਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਮੁਖਰਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 17 ਸਤੰਬਰ 1940 ਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ (ਹੁਣ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ) ਦੇ ਜੈਸੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ,[1] ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਕਲਕੱਤਾ ਆ ਗਈ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ 13 ਜੁਲਾਈ 1957 ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜੋੜੇ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਧੀ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ[3][4] ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਵਿੱਚ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਆਕਰਨ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।[4]

ਮੁਖਰਜੀ, ਇੱਕ ਨਿਪੁੰਨ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੁਆਰਾ ਰਚੇ ਗਏ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰਰਬਿੰਦਰ ਸੰਗੀਤ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ, ਯੂਰਪ, ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਉਸਦੇ ਨਾਚ-ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ,[5] ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਟਰੂਪ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਵੀ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਨ੍ਰਿਤ ਦੁਆਰਾ ਟੈਗੋਰ ਦੇ ਫਲਸਫੇ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।[6] ਇਹ ਗਰੁੱਪ ਅਕਸਰ ਤਾਲਕਟੋਰਾ ਰੋਡ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਰਿਹਰਸਲ ਕਰਦਾ ਸੀ।[7] ਉਸਨੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਦਾ ਆਪਣਾ ਪਿਆਰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਸ਼ਰਮਿਸਥਾ ਮੁਖਰਜੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ,[8] ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕਰਦੀ ਸੀ।[9] ਉਹ ਇੱਕ ਪੇਂਟਰ ਵੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਸਮੂਹ ਅਤੇ ਸੋਲੋ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।[10]

ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ: ਚੋਖਰ ਅਲੋਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਨੇੜਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਬਿਰਤਾਂਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਚੇਨਾ ਅਚਨਾਈ ਚਿਨ ਇੱਕ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਚੀਨ ਫੇਰੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਗਾਇਕ ਕੁਮਾਰ ਸਾਨੂ ਦਾ ਵੀ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਬਿੰਦਰ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਆਪਣੀਆਂ ਕਈ ਸੰਗੀਤਕ ਐਲਬਮਾਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ।[2]

ਮੌਤ ਸੋਧੋ

ਮੁਖਰਜੀ ਦੀ 74 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਹ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਵਜੋਂ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[11]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "President Pranab Mukherjee's wife Suvra passes away". Deccan Chronicle. 18 August 2015. Retrieved 19 October 2015.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Suvra Mukherjee: What you didn't know about President Pranab Mukherjee's wife". Zee News. 19 August 2015. Retrieved 20 October 2015.
  3. Sabha 2000.
  4. 4.0 4.1 Jana, Naresh (24 July 2012). "Wife's Days As Teacher". The Telegraph. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 19 October 2015.
  5. "President Pranab Mukherjee's wife Suvra Mukherjee dies at 74". The Economic Times. 18 August 2015. Retrieved 20 August 2015.
  6. Das, Madhuparna (20 August 2015). "With Suvra Mukherjee's Demise, Gitanjali Troup Will Not Be the Same Again". Economic Times. Retrieved 19 October 2015.
  7. Chowdhury, Jayanta Roy (28 February 2011). "Mrs FM's aam-aadmi Tune". The Telegraph. Archived from the original on 4 March 2011. Retrieved 19 October 2015.
  8. Ramachandran, Smriti Kak (8 September 2013). "Everyone in Mumbai, Delhi Seems to Want a Free Ticket". The Hindu. Retrieved 19 October 2015.
  9. Das, Mohua (12 January 2011). "Dancer Who Happens to Be 'His' Daughter". The Telegraph. Archived from the original on 19 June 2012. Retrieved 19 October 2015.
  10. "Profile of First Lady Mrs Suvra Mukherjee" (PDF). President of India. Retrieved 19 October 2015.
  11. Jha, Durgesh Nandan (18 August 2015). "Suvra Mukherjee, President Pranab Mukherjee's wife, passes away". The Times of India. Retrieved 20 August 2015.