ਨਰੀਮਨ ਇਰਾਨੀ
ਨਰੀਮਨ ਏ. ਇਰਾਨੀ (? – 10 ਦਸੰਬਰ 1977) ਇੱਕ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿਨੇਮਾਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੈਨਰ ਨਰੀਮਨ ਫਿਲਮਜ਼ ਹੇਠ ਬਣੀ ਡੌਨ (1978) ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਅਤੇ ਛੈਲਾ ਬਾਬੂ (1977) ਵਿੱਚ ਸਿਨੇਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੌਨ ਦੇ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਆਖਰਕਾਰ ਇਹ ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਹਿੱਟ ਰਹੀ ਅਤੇ ਡੌਨ ਫ਼ਿਲਮ ਫ੍ਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਵੱਲ ਲੈ ਗਈ।[1][2]
ਨਰੀਮਨ ਏ. ਇਰਾਨੀ | |
|---|---|
 ਡੌਨ (1978) ਦੇ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਨਾਲ ਇਰਾਨੀ | |
| ਜਨਮ | |
| ਮੌਤ | 10 ਦਸੰਬਰ 1977 |
| ਪੇਸ਼ਾ | |
| ਸੰਗਠਨ | ਨਰੀਮਨ ਫ਼ਿਲਮਸ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਡੌਨ (1978) |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਸਲਮਾ ਇਰਾਨੀ |
| ਬੱਚੇ | ਹੁਮੇਰਾ ਇਬਰਾਹਿਮ, ਨਦੀਮ ਇਰਾਨੀ ਅਤੇ ਨਾਦਿਰ ਇਰਾਨੀ |
ਇੱਕ ਸਿਨੇਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਵਜੋਂ ਉਹ ਤਲਾਸ਼, ਸਰਸਵਤੀਚੰਦਰ ਅਤੇ ਫੂਲ ਔਰ ਪੱਥਰ, ਰੋਟੀ ਕਪੜਾ ਔਰ ਮਕਾਨ[2] ਅਤੇ ਛੈਲਾ ਬਾਬੂ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਰਸਵਤੀਚੰਦਰ (1968) ਲਈ ਸਰਵੋਤਮ ਸਿਨੇਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫੀ (ਬੀ ਐਂਡ ਡਬਲਯੂ) ਲਈ 16ਵਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।[3][4][5] ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਸਾਲ ਸਰਵਉੱਤਮ ਸਿਨੇਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਲਈ ਫ਼ਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ।[6]
ਇਰਾਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿਨੇਮਾਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੈਲਾ ਬਾਬੂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਛੈਲਾ ਬਾਬੂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਲਾਟ ਨੂੰ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਚੰਦਰ ਬਾਰੋਟ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੋਧੀ ਹੋਈ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਨੇ ਨਵੀਂ ਸੋਧੀ ਹੋਈ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮ ਡੌਨ (1978) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ। ਜਦੋਂ ਡੌਨ ਅਜੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਨਵੰਬਰ 1977 ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਬੱਦਲ ਫੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਜਕਮਲ ਕਲਾਮੰਦਿਰ ਸਟੂਡੀਓ, ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਸ਼ੂਟ ਲੈਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਕੰਧ ਉਸ ਉੱਤੇ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਉਸ ਦੀ ਕਮਰ ਦੀ ਹੱਡੀ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[2][7]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਇਰਾਨੀ ਇੱਕ ਪਾਰਸੀ ਸੀ,[8] ਪਰ ਉਸਦਾ ਉਪਨਾਮ ਇਰਾਨੀ ਮੂਲ ਦਾ ਸੂਚਕ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸਲਮਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸੀ।
ਵਿਰਾਸਤ
ਸੋਧੋਉਸਦੇ ਘਰੇਲੂ ਬੈਨਰ ਨਰੀਮਨ ਫ਼ਿਲਮਜ਼ ਨੂੰ 18 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨਾਦਿਰ ਅਤੇ ਨਦੀਮ ਦੁਆਰਾ ਸੁਨੀਲ ਸ਼ੈੱਟੀ-ਸਟਾਰਰ ਸ਼ਾਸਤਰ (1996) ਨਾਲ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[9]
ਫ਼ਿਲਮਗ੍ਰਾਫੀ
ਸੋਧੋਇੱਕ ਸਿਨੇਮੈਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ
ਸੋਧੋ- ਸੋਨੇ ਕੀ ਚਿੜੀਆ (1958)
- ਮੰਜ਼ਿਲ (1960)
- ਰੁਸਤਮ ਸੋਹਰਾਬ (1963)
- ਫੂਲ ਔਰ ਪੱਥਰ (1966)
- ਬਹੂ ਬੇਗਮ (1967)
- ਸਰਸਵਤੀਚੰਦਰ (1968)
- ਤਲਾਸ਼ (1969)
- ਸ਼ੋਰ (1972)
- ਰੋਟੀ ਕਪੜਾ ਔਰ ਮੱਕਾਨ (1974)
- ਛੈਲਾ ਬਾਬੂ (1977)
- ਇਮਾਨ ਧਰਮ (1977)
- ਡੌਨ (1978)
- ਦੋਸਤਾਨਾ (1980)
ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ
ਸੋਧੋ- ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ (1972)
- ਡੌਨ (1978)
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Zeenat: I think Vijay is missing Rediff.com, Movies, 27 October 2006.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 "Don 2 runs into legal maze by Nariman Films". The Economic Times. 12 Nov 2011. Archived from the original on 2016-03-05. Retrieved 2023-09-23.
- ↑ Times of India, Entertainment. "National Awards Winners 1968: Complete list of winners of National Awards 1968". timesofindia.indiatimes.com. Archived from the original on 11 May 2021. Retrieved 11 August 2021.
- ↑ "16th National Film Awards". International Film Festival of India. Archived from the original on 20 October 2012.
- ↑ "16th National Film Awards (PDF)" (PDF). Directorate of Film Festivals.
- ↑ "List of Filmfare Award Winners and Nominations, 1953–2005" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-06-12. Retrieved 2023-09-23.
- ↑ rediff.com: An exclusive interview with Chandra Barot, who made the first Don Rediff.com, 16 October 2006.
- ↑ "SMT. SALMA IRANI v. FIFTH INCOME-TAX OFFICER | Income Tax Appellate Tribunal | Judgment | Law | CaseMine". www.casemine.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-04-01.
- ↑ "Don producers make a comeback". The Times of India. 11 May 2011. Archived from the original on 11 April 2013. Retrieved 8 Feb 2013.