ਪੁਲੇਲਾ ਗੋਪੀਚੰਦ

ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਖਿਡਾਰੀ

ਪੁਲੇਲਾ ਗੋਪੀਚੰਦ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Pullela Gopichand; ਜਨਮ 16 ਨਵੰਬਰ 1973) ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਟੀਮ ਲਈ ਮੁੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਚ ਹੈ। ਉਸਨੇ 2001 ਵਿਚ ਆਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਓਪਨ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤੀ।[3] ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਦੂਕੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਾਰਨਾਮਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੂਸਰਾ ਭਾਰਤੀ ਬਣ ਗਿਆ।[4][5] ਉਹ ਗੋਪੀਚੰਦ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਅਕੈਡਮੀ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਉਸਨੇ 1999 ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ, 2009 ਵਿੱਚ ਦ੍ਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ 2014 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[6][7]

ਪੁਲੇਲਾ ਗੋਪੀਚੰਦ
ਪੁਲੇਲਾ ਤਸਵੀਰ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਹੈ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਦੇਸ਼ਭਾਰਤ
ਜਨਮ (1973-11-16) 16 ਨਵੰਬਰ 1973 (ਉਮਰ 50)
ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ
ਰਿਹਾਇਸ਼ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਭਾਰਤ
ਕੱਦ1.82 m (6 ft 0 in)[1]
ਭਾਰ68 kg (150 lb)
ਉੱਚਤਮ ਦਰਜਾਬੰਦੀ5[2]
ਬੀਡਬਲਿਊਐੱਫ ਪ੍ਰੋਫ਼ਾਈਲ

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਪੁਲੇਲਾ ਗੋਪੀਚੰਦ ਦਾ ਜਨਮ 16 ਨਵੰਬਰ 1973 ਨੂੰ ਪੁਲੇਲਾ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਅਤੇ ਸੁਬਰਾਵੰਮਾ, ਨਾਗੰਡਲਾ, ਪ੍ਰਕਾਸ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ[8] ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਨਿਜ਼ਾਮਾਬਾਦ ਵਿਚ ਵਸ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸੇਂਟ ਪੌਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਏ.ਵੀ. ਕਾਲਜ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਇਆ। ਉਹ 1990 ਅਤੇ 1991 ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸੰਯੁਕਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਸੀ।

ਖੇਡ ਕਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਦੂਕੋਣ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਦੁਕੋਣ ਅਕੈਡਮੀ[1][permanent dead link] ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੋਪੀਚੰਦ ਨੂੰ ਐਸ ਐਮ ਆਰਿਫ ਦੁਆਰਾ ਕੋਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ SAI ਬੰਗਲੌਰ ਵਿਖੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਲਈ।[9][10] ਗੋਪੀਚੰਦ ਨੇ 1996 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਖ਼ਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 2000 ਤੱਕ, ਲਗਾਤਾਰ ਪੰਜ ਵਾਰ ਇਹ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਣ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਇੰਫਾਲ ਵਿਖੇ 1998 ਵਿਚ ਹੋਈਆਂ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਦੋ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਇਕ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਉਸਨੇ 3 ਥਾਮਸ ਕੱਪ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। 1996 ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਵਿਜੇਵਾੜਾ ਵਿਖੇ ਸਾਰਕ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ 1997 ਵਿਚ ਕੋਲੰਬੋ ਵਿਖੇ ਹੋਈਆਂ ਅਗਲੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਤਾਜ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। 1998 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਟੀਮ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ ਪੁਰਸ਼ ਸਿੰਗਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਾਂਬੇ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।

1999 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਟੁਲੂਜ਼ ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਅਤੇ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਓਪਨ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਉਸੇ ਸਾਲ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਏਸ਼ੀਅਨ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿਚ ਵੀ ਜੇਤੂ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਗ੍ਰਾਂਡ ਪ੍ਰੀਕਸ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ ਵਿਚ ਹਾਰ ਗਿਆ।

2001 ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਬਰਮਿੰਘਮ ਵਿਖੇ ਆਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਓਪਨ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਦੇ ਪੀਟਰ ਗੇਡ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਚੀਨ ਦੇ ਚੇਨ ਹਾਂਗ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਟਰਾਫੀ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਕੀਤੀ।[11] ਉਹ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਦੂਕੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਾਰਨਾਮਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੂਸਰਾ ਭਾਰਤੀ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੇ 1980 ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।[12]

ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ

ਸੋਧੋ
  • ਅਰਜੁਨ ਅਵਾਰਡ, 1999[6]
  • ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਖੇਲ ਰਤਨ, 2001ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; refs with no name must have content
  • ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, 2005[13]
  • ਦ੍ਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਅਵਾਰਡ, 2009ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; refs with no name must have content
  • ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ, 2014[7]
  • 2016 ਰੀਓ ਸਮਰ ਗਰਮ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਲਈ ਇਨਾਮ
  • ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਇਨਾਮ
  • ਭਾਰਤੀ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਸੰਘ ਤੋਂ 1 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ[14]
  • ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇਨਾਮ
  • ਭਾਰਤ ਦੇ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ 1 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇਨਾਮ
  • ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਲ ਪ੍ਰੋਟਸਨ ਪੁਰਸਕਾਰ, 2013, ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਧੀਨ ਸਪੋਰਟਸ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਐਕਸੀਲੈਂਸ- ਪੁਲੇਲਾ ਗੋਪੀਚੰਦ ਅਕੈਡਮੀ, ਬੈਡਮਿੰਟਨ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ[15]
  • ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਕਾਨਪੁਰ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 52 ਵੇਂ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਸਮਾਰੋਹ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਨਰੇਰੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ

ਸੋਧੋ

ਗੋਪੀਚੰਦ ਨੇ ਸਾਥੀ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਖਿਡਾਰੀ ਪੀ. ਵੀ. ਵੀ. ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਾਲ 5 ਜੂਨ 2002 ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।[16] ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਇਕ ਗਾਇਤਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਧੀ ਅਤੇ ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਵਿਸ਼ਨੂੰ। ਉਸਦੀ ਧੀ ਗਾਇਥਰੀ, ਜੋ ਕਿ ਦੋ ਭੈਣਾਂ-ਭਰਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਵੱਡੀ ਹੈ, ਨੇ 2015 ਅੰਡਰ -13 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਚੈਂਪੀਅਨ ਜਿੱਤੀ। ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਗੋਪੀਚੰਦ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Pulella Gopichand". Sports Reference. Archived from the original on 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 2020. Retrieved 6 March 2016. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. "Historical Ranking". Badminton World Federation. Retrieved 7 February 2010.[permanent dead link][permanent dead link]
  3. "Pulella Gopichand". mapsofindia.com. Retrieved 7 February 2010.
  4. "P Gopichand". The Times of India. 11 December 2002. Retrieved 7 February 2010.
  5. "Pullela Gopichand – The Founder". Gopichand Badminton Academy. Archived from the original on 24 February 2010. Retrieved 7 February 2010.
  6. 6.0 6.1 "LIST OF ARJUNA AWARD WINNERS". web.archive.org. Archived from the original on 25 December 2007. Retrieved 12 February 2010.
  7. 7.0 7.1 "Pullela Gopichand thanks Badminton Fraternity for Padma Bhushan". IANS. Biharprabha News. Retrieved 25 January 2014.
  8. "Pullela Gopichand – Badminton Player". webindia123.com. Retrieved 7 February 2010.
  9. "His hard work and dedication has paid off". The Tribune. 11 March 2001. Retrieved 12 February 2010.
  10. "Still a crusader". The Tribune. 15 April 2001. Retrieved 12 February 2010.
  11. Our Correspondent in Birmingham (10 March 2001). "Gopichand enters All-England final". rediff.com. Retrieved 2019-07-28. {{cite web}}: |last= has generic name (help)
  12. "Randhawa's wait for Padma Shri ends". The Tribune. 26 January 2005. Retrieved 12 February 2010.
  13. "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 ਨਵੰਬਰ 2014. Retrieved 21 July 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  14. IANS (2016-08-19). "Rio 2016: BAI announces cash awards for 'Silver' Sindhu, Coach Gopichand". mykhel.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-07-28.
  15. "National Sports Awards to be Presented on 31st August, 2013". pib.nic.in. Retrieved 2019-07-28.
  16. "Gopichand to wed Lakshmi".