ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫਰਾਂਸਿਸ ਬ੍ਰੈਡਲੇ

ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਬ੍ਰੈਡਲੇ (1898–1957) ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਸੀ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਖਾੜ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। [1] [2] [3] 1929 ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਕੈਦ ਕਾਰਨ ਭਾਰੀ ਰੌਲਾ ਪਿਆ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ, ਸਟੀਫਨ ਹੋਵ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਸ਼ਾਇਦ ਯੁੱਧਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਮੁੱਦੇ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਪੈਂਫਲੈਟ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ"। [2] ਉਹ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ।

ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ
 
ਮੇਰਠ ਦੇ 25 ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਤਸਵੀਰ। ਪਿਛਲੀ ਕਤਾਰ (ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ): ਕੇ ਐਨ ਸਹਿਗਲ, ਐਸ ਐਸ ਜੋਸ਼, ਐਚ ਐਲ ਹਚਿਨਸਨ, ਸ਼ੌਕਤ ਉਸਮਾਨੀ, ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫਰਾਂਸਿਸ ਬ੍ਰੈਡਲੇ, ਏ. ਪ੍ਰਸਾਦ, ਪੀ. ਸਪ੍ਰੈਟ, ਜੀ. ਅਧਿਕਾਰੀ । ਮੱਧ ਕਤਾਰ: ਆਰਆਰ ਮਿੱਤਰਾ, ਗੋਪੇਨ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਕਿਸ਼ੋਰੀ ਲਾਲ ਘੋਸ਼, ਐਲਆਰ ਕਦਮ, ਡੀਆਰ ਥੇਂਗਦੀ, ਗੌਰਾ ਸ਼ੰਕਰ, ਐਸ. ਬੈਨਰਜੀ, ਕੇਐਨ ਜੋਗਲੇਕਰ, ਪੀਸੀ ਜੋਸ਼ੀ, ਮੁਜ਼ੱਫਰ ਅਹਿਮਦ । ਮੂਹਰਲੀ ਕਤਾਰ: ਐਮਜੀ ਦੇਸਾਈ, ਡੀ. ਗੋਸਵਾਮੀ, ਆਰਐਸ ਨਿੰਬਕਰ, ਐਸਐਸ ਮਿਰਾਜਕਰ, ਐਸਏ ਡਾਂਗੇ, ਐਸਵੀ ਘਾਟ, ਗੋਪਾਲ ਬਾਸਕ।

ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਬ੍ਰੈਡਲੇ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ "ਬੈਨ ਬ੍ਰੈਡਲੇ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਦਾ ਜਨਮ ਜਨਵਰੀ 1898 ਵਿੱਚ ਵਾਲਥਮਸਟੋ, ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ [4] ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਮੋਟਰਵਰਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ "ਟਾਈਮ-ਕੀਪਰ" ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੋਦਾਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਤ ਦਾ ਚੌਕੀਦਾਰ ਸੀ। [4] ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ 8 ਬੱਚੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਦੀ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। [4] 1914 ਵਿੱਚ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਦੇ ਅਪ੍ਰੈਂਟਿਸ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। [4] 1916-1918 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1921 ਤੱਕ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ [5] [4] ਉਹ 1920 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਤੋਂ ਅਮਲਗਾਮੇਟਿਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਵਾਲ ਹੈਨਿੰਗਟਨ, [4] ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰ ਵਰਕਰਜ਼ ਮੂਵਮੈਂਟ ਅਤੇ ਮੈਟਲਵਰਕਰਜ਼ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। [5]

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ

ਸੋਧੋ

1921 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਕੀਤਾ। [6] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। [6] ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਭਿਆਨਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਘੱਟ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ। [6] ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਹ 1923 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ (ਸੀਪੀਜੀਬੀ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਰਕਸ ਦੀ ਸ਼ਾਪ ਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਬਣ ਗਿਆ। [6] ਉਸਨੇ 1926 ਦੀ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਆਮ ਹੜਤਾਲ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਫਲ ਮਜ਼ਦੂਰ ਹੜਤਾਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। [6] ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਸੀਪੀਜੀਬੀ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ 1927 ਦੀ ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਸੀਪੀਜੀਬੀ ਦੇ ਸਾਥੀ ਕਾਰਕੁਨ ਫਿਲਿਪ ਸਪ੍ਰੈਟ ਨਾਲ ਬੰਬਈ (ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ ) ਆਇਆ। [6] [7] [8] ਇਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟ੍ਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਂਗਰਸ, ਵਰਕਰਜ਼ ਐਂਡ ਪੀਜ਼ੈਂਟਸ ਪਾਰਟੀ, ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਬਣੀ ਮਿੱਲ-ਮਜ਼ਦੂਰ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿਸਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ 1928 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 50,000 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ। [6] ਉਸਨੇ ਰੇਲਵੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵੀ ਨਿਭਾਈਆਂ। [6]

ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕੇਸ

ਸੋਧੋ

ਮਾਰਚ 1929 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਅਤੇ ਸਪ੍ਰੈਟ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਵਾਦ, ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [6] ਬ੍ਰੈਡਲੇ, ਸਪ੍ਰੈਟ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 121 ਏ ਦੇ ਤਹਿਤ "ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਤੋਂ ਰਾਜੇ-ਸਮਰਾਟ ਨੂੰ ਵਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼" ਦਾ ਤਹਿਤ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। [9] [10] [11] ਇਹ ਮੁਕੱਦਮਾ, ਜੋ ਜਨਵਰੀ 1930 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕੇਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [6] ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਕੀਤੀ। [4] ਮੁਕੱਦਮਾ, ਜਿਸਦੀ ਕੋਈ ਜਿਊਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਗਸਤ 1932 ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 5 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ "ਨਿਆਂਇਕ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ" ਕੀਤੇ ਗਏ। [6] ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ, [12] [13] ਪਰ ਨਵੰਬਰ 1933 ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 2 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਯੂਕੇ ਵਾਪਸ ਚਲਾ ਗਿਆ। [14] [5]

ਕੈਦ ਦੌਰਾਨ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। [14] ਅਪ੍ਰੈਲ 1929 ਵਿੱਚ, ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਬਲ ਆਰਕ ਤੋਂ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੱਕ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਜਵਾਬ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੇ ਨਸਲੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਹਟਾ ਕੇ ਦਿੱਤਾ। [15] ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਭਾਰਤੀ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਈ ਹਿੰਸਕ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰਠ ਦੇ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਸੀ। [15] ਇਹ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰਿਪਬਲਿਕਨਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਏ ਗਏ ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਦਾ ਜਨਤਕ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਫਲ ਰਹੀਆਂ। [5]

ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਾਪਸੀ

ਸੋਧੋ

ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਦਾ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਸਟੇਸ਼ਨ ' ਤੇ ਸ਼ਾਪੁਰਜੀ ਸਕਲਾਤਵਾਲਾ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਅਤੇ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਮੈਂਬਰ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। [5] ਸਕਲਾਤਵਾਲਾ ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਲੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਧੁਰਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਮੇਰਠ ਕੈਦੀਆਂ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਫੰਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। [16] ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੇ ਫਿਰ ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੀਗ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਰੇਜੀਨਾਲਡ ਬ੍ਰਿਜਮੈਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। [14] ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਆਖ਼ਰ ਲੀਗ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਸਕੱਤਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਉਸ ਨੇ 1937 ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਤੱਕ ਸੰਭਾਲਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮੁੜ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ। [14]

1940 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਤਹਿਤ ਦੁਬਾਰਾ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। [14] ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਨਿਊਜ਼ਲੈਟਰ "ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬੁਲੇਟਿਨ" ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਿਸਨੂੰ 'ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [14] 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ (ਸੀਪੀਜੀਬੀ) ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਪਾਮ ਦੱਤ, ਡੇਵ ਸਪ੍ਰਿੰਗਹਾਲ ਅਤੇ ਬਿਲ ਰਸਟ ਸਮੇਤ ਸਾਥੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। [14]

1942 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਨੇ ਭਾਰਤ: ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਪਰਚਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੀ। [17]

1944 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਦੀ ਪਤਨੀ ਜੋਏ ਨੇ ਇੱਕ ਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। [14] ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਜੋਏ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। [14]

ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬ੍ਰੈਡਲੇ 1946 ਵਿੱਚ ਸੀਪੀਜੀਬੀ ਦੇ ਅਖਬਾਰ <i id="mwqA">ਡੇਲੀ ਵਰਕਰ</i> ਲਈ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਮੈਨੇਜਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਬ੍ਰਿਤਾਨੀਆ-ਚੀਨ ਫਰੈਂਡਸ਼ਿਪ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਯੋਜਕ ਬਣ ਗਿਆ। [14]

ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ

ਸੋਧੋ

ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਫਰਾਂਸਿਸ ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਦੀ ਮੌਤ 1 ਜਨਵਰੀ 1957 ਨੂੰ ਹੋਈ [14] ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿਚ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਾਂ ਸਮੇਤ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। [14]

ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਦੇ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕੇਸ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਇੱਕ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸਰੋਤ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਖਾਸਾ ਜੇਲ੍ਹ ਪੱਤਰ-ਵਿਹਾਰ, ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਪੱਖ ਦੇ ਨਾਲ ਯਕਜਹਿਤੀ ਦੀਆਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [2] ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ਼ ਲਏ ਨੋਟ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਮੱਗਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਪੁਰਾਲੇਖ ਸਰੋਤ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਵਿੱਚ ਪੀਪਲਜ਼ ਹਿਸਟਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲ਼ ਸਕਦੇ ਹਨ। [1]

ਰਚਨਾਵਾਂ

ਸੋਧੋ
  • ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਛੋਕੜ (1934) [18]
  • ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿਰੋਧੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਫਰੰਟ (1936) [19]
  • ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ (1938) ਦੀ ਪੂਰਵ ਸੰਧਿਆ 'ਤੇ [20]
  • ਭਾਰਤ: ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ (1942)
  • ਭਾਰਤ ਦਾ ਅਕਾਲ: ਤੱਥ (1943) [21]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ 1.0 1.1 "Ben Bradley". The Open University. Archived from the original on 2012-03-15. Retrieved 23 March 2021.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 "Ben Bradley papers - Communist Party of Great Britain archive from Microform Academic Publishers". www.communistpartyarchive.org.uk. Retrieved 2017-09-24.[permanent dead link]
  3. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003C-QINU`"'</ref>" does not exist.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003D-QINU`"'</ref>" does not exist.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 Stevenson, Graham. "Bradley Ben". Graham Stevenson: Encyclopedia of Communist Biographies. Archived from the original on 2020-10-30. Retrieved 23 March 2021.
  6. ↑ 6.00 6.01 6.02 6.03 6.04 6.05 6.06 6.07 6.08 6.09 6.10 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003F-QINU`"'</ref>" does not exist.
  7. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000040-QINU`"'</ref>" does not exist.
  8. ↑ Chandra, Bipan (2008). "P.C. Joshi and the National Politics". Studies in History. 24 (2): 251. CiteSeerX 10.1.1.982.8470. doi:10.1177/025764300902400206.
  9. ↑ "Indian Communists and Trade Unionists on Trial: The Meerut Conspiracy, 1929-1933". British Online Archives. Archived from the original on 2022-02-11. Retrieved 23 March 2021.
  10. ↑ "Meerut - the trial". Working Class Movement Library. Retrieved 23 March 2021.
  11. ↑ Gopal, Priyamvada (7 March 2020). "A part of British Colonial Oppression, the Meerut Conspiracy Case furthered the Indian Anticolonial struggle through Insurgent Resistance". The Dispatch. Retrieved 24 March 2021.
  12. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000045-QINU`"'</ref>" does not exist.
  13. ↑ Ellison, John (2017). "The League Against Imperialism". Our History. New Series. 2 (15): 25 – via issuu.com.
  14. ↑ 14.00 14.01 14.02 14.03 14.04 14.05 14.06 14.07 14.08 14.09 14.10 14.11 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000047-QINU`"'</ref>" does not exist.
  15. ↑ 15.0 15.1 Ellison, John (2017). "The League Against Imperialism". Our History. New Series. 2 (15): 14 – via issuu.com.
  16. ↑ Ellison, John (2017). "The League Against Imperialism". Our History. New Series. 2 (15): 13 – via isuu.com.
  17. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000004A-QINU`"'</ref>" does not exist.
  18. ↑ Bradley, Ben (1934). "The Background in India". Marxist Internet Archive. Archived from the original on 2010-03-11. Retrieved 23 March 2021.
  19. ↑ Bradley, Ben; Dutt, R. Palme (1936). "Anti-Imperialist People's Front in India". Marxist Internet Archive. Archived from the original on 2010-03-11. Retrieved 23 March 2021.
  20. ↑ "On the Eve of the Indian National Congress". Marxist Internet Archive. 1938. Archived from the original on 2011-11-24. Retrieved 23 March 2021.
  21. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000004E-QINU`"'</ref>" does not exist.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਬੈਂਜਾਮਿਨ_ਫਰਾਂਸਿਸ_ਬ੍ਰੈਡਲੇ&oldid=748800" ਤੋਂ ਲਿਆ