ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ ਕਤਲ ਕੇਸ
ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ ਇੱਕ 36 ਸਾਲ ਦੀ [2] ਸਹਾਇਕ ਨਰਸ ਦਾਈ ਸੀ।
ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 1974/1975[1] |
| ਮੌਤ | 1 ਸਤੰਬਰ 2011 (ਉਮਰ 36) |
| ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ | ਕਤਲ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
ਪਿਛੋਕੜ
ਸੋਧੋਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਜਮੇਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਿਸ਼ਨਗੜ੍ਹ ਬਲਾਕ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ; ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਰਾਜ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਦੇਵੀ ਨੇ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਜੋਧਪੁਰ ਦੇ ਬੋਰੁੰਡਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਅਮਰਚੰਦ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ, ਦੇਵੀ ਨੇ ਦਾਈ ਦੀ ਪੜ੍ਹ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸੇ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਨਰਸ ਦਾਈ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। [3] ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਹ ਜੋਧਪੁਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਜਾਲੀਵਾੜਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਬ-ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ।[4]
ਡੇਕਨ ਹੇਰਾਲਡ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਦਾਈ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਆਪਣੇ ਤਬਾਦਲੇ ਅਤੇ ਤਾਇਨਾਤੀਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ (INC) ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ "ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਅਪੀਲ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਸੰਦੀਦਾ ਪੋਸਟਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਕੀਮਤ ਲਈ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕੀਤਾ।" [3] ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਦੇਵੀ ਨੇ ਇੱਕ ਦਾਈ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਧਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌਲਤ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ। ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਸਾਲ ਮਹਿੰਗੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਖਰੀਦਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰਚੰਦ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ "ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਵਜੋਂ ਬ੍ਰਾਂਡਡ" ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਸਨ। [3]
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦੇਵੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਭੋਪਾਲਗੜ੍ਹ ਹਲਕੇ ਤੋਂ 2013 ਦੀ ਰਾਜ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਟਿਕਟ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਣ 'ਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਉਕਤ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕਮੇਲ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 52 ਮਿੰਟ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੀਡੀ [5] ਦੇ ਬਦਲੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਮਹੀਪਾਲ ਮਦੇਰਨਾ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਮੱਖਣ ਸਿੰਘ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਰੱਖੇ ਸਨ। ਉਹ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ 7 ਸਤੰਬਰ 2011 ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮੁਦਾਏ ਦੇ ਇਕੱਠ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਬੱਚੇ (ਦੇਵੀ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ) ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰ ਦੇਵੇ ਜਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 20 ਕਿਲੋ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰੇ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ਼ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। [6] ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਣੇਪੇ ਦੇ ਟੈਸਟ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। [7] ਜਦੋਂ ਮਦੇਰਨਾ ਸੀਡੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸੌਦਾ ਕਰਨ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤਾਂ 24 ਅਗਸਤ 2011 ਨੂੰ, ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਸੀਡੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਲੀਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸੀਡੀ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੀਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਰਾਗ ਕਿ ਇਹ ਮਦੇਰਨਾ ਸੀ। [3] ਦੇਵੀ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 1 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਮਦੇਰਨਾ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [7]
ਜਾਂਚ
ਸੋਧੋਕਤਲ ਵਿੱਚ ਮਦੇਰਨਾ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 15 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। 23 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਦੇਰਨਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। [8] ਰਾਜਸਥਾਨ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਅਯੋਗਤਾ ਬਾਰੇ ਫਟਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ, [9] ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਮਦੇਰਨਾ ਨੂੰ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹੀਪਾਲ ਮਦੇਰਨਾ ਨੂੰ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਤੋਂ 16 ਅਕਤੂਬਰ 2011 ਨੂੰ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[10] [11]
ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਦੇਰਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਪਾਤਰ ਸਹਿਰਾਮ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਨੂੰ ਲਿਆਂਦਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇੱਕ ਠੇਕੇਦਾਰ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦੋਸਤ ਸੋਹਨ ਲਾਲ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਾਬੂਦੀਨ, ਇੱਕ ਅਪਰਾਧੀ, ਨੇ ਦੇਵੀ ਦੁਆਰਾ ਸੀਡੀ ਦੇ ਲੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਗਸਤ 2011 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਜੋਧਪੁਰ ਦੇ ਸਰਕਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਸੀਡੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਫੜਨ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚੀ ਸੀ। ਮਾਮਲਾ 50 ਲੱਖ ₹ ਵਿੱਚ ਨਿਪਟਾਉਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਦੇਰਨਾ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 2.5 ਲੱਖ ₹ ਦੀ ਪੇਸ਼ਗੀ ਰਕਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਬਾਕੀ ਰਕਮ ਅਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੋਹਨ ਲਾਲ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਨੇ ਭੰਵਰੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੌਦਾ ਕੀਤਾ; ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਰ, ਇੱਕ ਮਾਰੂਤੀ ਸੁਜ਼ੂਕੀ ਸਵਿਫਟ ₹ 4.5 ਲੱਖ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ₹ 50,000 ਦੀ ਪੇਸ਼ਗੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। [3]
ਸੀਬੀਆਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ 1 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਸੋਹਨ ਲਾਲ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਨੇ ਕਾਰ ਦਾ ਬਾਕੀ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਸੀਡੀ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਸ਼ਹਾਬੁਦੀਨ ਦੀ ਮਹਿੰਦਰਾ ਬੋਲੈਰੋ ਗੱਡੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਸੀਡੀ ਪਲੇਅਰ ਸੀ। [12] ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉਦੋਂ ਪੂਰੀ ਸੀਡੀ ਦੇਖੀ ਸੀ। [5] ਇੱਕ ਵਾਰ ਬਿਲਾਰਾ ਵਿੱਚ, ਗਰੋਹ ਦੇਵੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਰ ਰਾਹੀਂ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦਾ ਰਿਹਾ, ਜਿਸਦਾ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਗਲਾ ਘੁੱਟਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਹਿਰਾਮ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਇਕ ਹੋਰ ਗੱਡੀ, ਇਕ ਮਹਿੰਦਰਾ ਸਕਾਰਪੀਓ ' ਤੇ ਸਵਾਰ ਸਨ। [3]
ਪਰਿਵਾਰ
ਸੋਧੋਭੰਵਰੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਮਰ ਚੰਦ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ - ਦੋ ਬੇਟੀਆਂ ਅਸ਼ਵਨੀ ਅਤੇ ਸੁਹਾਨੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੇਟਾ ਸਾਹਿਲ ਸਨ। ਕਤਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਧੀ ਸੁਹਾਨੀ ਦਾ ਪਿਤਾ ਮੱਖਣ ਸਿੰਘ ਬਿਸ਼ਨੋਈ ਸੀ। [6] ਕੁਝ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਕਤਲ ਨੂੰ ਉਕਸਾਉਣ ਅਤੇ ਜੁਰਮ ਲਈ ਪੈਸੇ ਲੈਣ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਮਰ ਚੰਦ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 2012 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਨਿਆਂਇਕ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਮੁਆਵਜ਼ਾ, ਕੰਮ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲ ਸਮਾਜਿਕ ਕਲੰਕ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। [13]
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਭਿਆਚਾਰ
ਸੋਧੋਡਰਟੀ ਪਾਲੀਟਿਕਸ ਇੱਕ 2015 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਓਮ ਪੁਰੀ ਅਤੇ ਮਲਿਕਾ ਸ਼ੇਰਾਵਤ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Maderna held in nurse case". The Telegraph. 3 December 2011. Archived from the original on 3 February 2013. Retrieved 31 January 2018.
- ↑ "Police find crucial evidence in Rajasthan canal". The Times of India. 6 January 2012. Retrieved 7 January 2012.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Joychen, P. J. (24 December 2011). "A 'suspect' husband's worst-kept secret". Deccan Herald. Retrieved 31 January 2018.
- ↑ "CBI arrests Bhanwari's husband". The Hindu. Press Trust of India. 8 December 2011. Retrieved 1 February 2018.
- ↑ 5.0 5.1 Khelkar, Pankaj (5 January 2012). "How Bhanwari Devi was abducted and killed". India Today. Retrieved 1 February 2018.
- ↑ 6.0 6.1 "How Bhanwari Devi case destroyed political careers of two influential Jodhpur families". Hindustan Times. 5 June 2017. Retrieved 31 January 2018.
- ↑ 7.0 7.1 "Bhanwari case: CBI grills former Rajasthan minister". The Hindu. 10 November 2011. Retrieved 10 November 2011.
- ↑ "How the Bhanwari case unfolded". India Today. Retrieved 31 January 2018.
- ↑ "Rajasthan HC Pulls Up CBI Over Bhanwari Devi Probe". India TV News. 14 November 2011. Retrieved 29 November 2018.
- ↑ "India minister Mahipal Maderna sacked over missing nurse". BBC. 17 October 2011. Retrieved 31 January 2018.
- ↑ "Bhanwari Case: Maderna sent to CBI Custody". The Hindu. 3 December 2011. Retrieved 16 January 2012.
- ↑ "Bhanwari case: Sunil Gurjar Jaipur". Rediff News. Retrieved 29 November 2018.
- ↑ "Rajasthan announces aid for Bhanwari Devi's children". The Hindu. 16 January 2011. Retrieved 16 January 2012.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ- "Bhanwari Devi murder case: Top 10 facts". NDTV. 29 February 2012. Retrieved 31 January 2018.