ਯੂਸਫ਼ ਹੁਸੈਨ ਖ਼ਾਨ

ਯੂਸਫ਼ ਹੁਸੈਨ ਖ਼ਾਨ (1902–1979), ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਨਮਿਆ, ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ, ਵਿਦਵਾਨ, ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਰਬੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਫਰਾਂਸੀਸੀ, ਉਰਦੂ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ

ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੀਜੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ (1967-1969) ਦਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਸੀ। ਉਹ ਇਟਾਵਾ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਗਿਆ ਸੀ। 1926 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ, ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਬੀਏ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1930 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੈਰਿਸ, ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਡੀ ਲਿਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਕੈਰੀਅਰ

1930 ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਤੋਂ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ-ਉਰਦੂ ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਨੂੰ ਸੰਕਲਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦਾ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਬਦੁਲ ਹੱਕ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।

ਉਹ 1930 ਵਿੱਚ ਓਸਮਾਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1957 ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 1965 ਤੱਕ ਪ੍ਰੋ-ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਕਿਤਾਬਾਂ

• ਤਾਰੀਖ-ਏ-ਹਿੰਦ (ਅਹਿਦ ਏ ਹਾਲੀਆ)। 1939 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ।
• ਤਾਰੀਖ-ਏ-ਦੱਕਨ (ਅਹਿਦ ਏ ਹਾਲੀਆ)। ਡੇਕਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
• ਮੁਦਾਬਦੀ ਏ ਉਮਰਾਨੀਅਤ (ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਤੋਂ ਅਨੁਵਾਦ)
• ਰੂਹ ਏ ਇਕਬਾਲ
• ਉਰਦੂ ਗਜ਼ਲ
• ਹਸਰਤ ਕੀ ਸ਼ਾਇਰੀ
• ਫ੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਅਦਬ ( ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ)

• ਗਾਲਿਬ ਔਰ ਅਹੰਗ ਏ ਗਾਲਿਬ (1971)
• ਗ਼ਾਲਿਬ ਦੀਆਂ ਉਰਦੂ ਗਜ਼ਲਾਂ (1975)
• ਗ਼ਾਲਿਬ ਦੀਆਂ ਫ਼ਾਰਸੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ (1976)
• ਹਾਫਿਜ਼ ਔਰ ਇਕਬਾਲ (1976),

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਿਤਾਬਾਂ

• The first Nizām; the life and times of Nizāmu'l-Mulk Āsaf Jāh I (1963)