ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ
ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ (IAST: Lok Sabhā ke Vipakṣa ke Netā) ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਇੱਕ ਚੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸੰਸਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ (ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10% ਸੀਟਾਂ ਹੋਣ)। ਇਹ ਅਹੁਦਾ 26 ਮਈ 2014 ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ 10% ਸੀਟਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।
| ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ | |
|---|---|
| Lok Sabhā ke Vipakṣa ke Netā | |
| ਕਿਸਮ | ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਨੇਤਾ |
| ਰੁਤਬਾ | ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮੁਖੀ |
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ |
| ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਤਾ | ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਪਾਰਲੀਮਾਨੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ (ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10% ਸੀਟਾਂ ਹੋਣ) |
| ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਮਿਆਦ | 5 ਸਾਲ |
| ਪਹਿਲਾ ਧਾਰਕ | ਰਾਮ ਸੁਭਾਗ ਸਿੰਘ (1969–1970) |
| ਤਨਖਾਹ | ₹3,30,000 (US$4,100) (ਭੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ) ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | loksabha |
ਇਤਿਹਾਸ ਸੋਧੋ
ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 1969 ਤੱਕ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੀ ਕੋਈ ਰਸਮੀ ਮਾਨਤਾ, ਰੁਤਬਾ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਐਕਟ, 1977 ਦੁਆਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਭੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ,
- ਉਸਨੂੰ ਸਦਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
- ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆਤਮਕ ਤਾਕਤ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ
- ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ
ਦਸੰਬਰ 1969 ਵਿੱਚ, ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ (ਓ) ਨੂੰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦੇ ਨੇਤਾ, ਰਾਮ ਸੁਭਾਗ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ਸੋਧੋ
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ ਸੋਧੋ
- Manisha, M. (2010–2011), Parliamentary Efficacy and the Role of the Opposition: A Comparative Study of the 2nd and 14th Lok Sabha (PDF), Rajya Sabha Fellowship for Parliamentary Studies, rajyasabha.nic.in