ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮਨਾਹੀਆਂ

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਾਂ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਾਲਣਾ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਮਨਾਹੀ

ਸੋਧੋ

ਇਹਨਾਂ ਮਨਾਹੀਆਂ ਦੀ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੇ ਖਾਲਸਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਨੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਰਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੇ ਮਾਰਗ ( ਗੁਰ-ਮਤਿ ) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਬਿਹਤਰ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਦੇ ਰਹਿਤ (ਮਨੁੱਖ-ਮਤ):4 ਵੱਡੇ ਅਪਰਾਧ:[1]

  • ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ - ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ, ਕੱਟਣਾ, ਹਟਾਉਣਾ, ਸ਼ੇਵ ਕਰਨਾ, ਵੱਢਣਾ, ਧਾਗਾ ਬਣਾਉਣਾ, ਰੰਗਣਾ, ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਤਬਦੀਲੀ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। [2]
  • ਕਿਸੇ ਜਾਨਵਰ ਦਾ ਮਾਸ ਖਾ ਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ( ਕੁਠਾ ਮਾਸ) ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [3] ਇਹ ਸਭ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਾਜਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵੱਡਾ ਮਤਭੇਦ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਮਦਮੀ ਟਕਸਾਲ ਅਤੇ ਏ.ਕੇ.ਜੇ ਦੀ ਰਹਿਤ (ਰਹਿਤ ਰਹਿਤ) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਿੱਖ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਅਕਾਲੀ ਨਿਹੰਗ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਸ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਝਟਕਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। [4][5][6][7] ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪੰਥ ਵਿਚ ਸਹੀ "ਸਿੱਖ ਖੁਰਾਕ" ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਇਸ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਮੁਸਲਮਾਨ ( ਹਲਾਲ ) ਜਾਂ ਯਹੂਦੀ ( ਸ਼ੇਚਿਤਾ ) ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਮਾਸ ਸਿੱਖ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਵਿਰੁੱਧ ਹੈ। [8][9] ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਿੱਖ ਪੰਥ (ਭਾਈਚਾਰੇ ਜਾਂ ਸਮੂਹਿਕ) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਅੰਤਿਮ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਭਿਉਰਾ ਵੱਲੋਂ ਮਿਤੀ 15 ਫਰਵਰੀ 1980 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਹੁਕਮਨਾਮਾ (ਫ਼ਰਮਾਨ ਜਾਂ ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸ ਖਾਣਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਮਾਸ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਝਟਕਾ ਮਾਸ ਹੈ। [10]
  • ਵਿਭਚਾਰ : ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਸੰਭੋਗ ਕਰਨਾ (ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਵਿਆਹੇ ਨਹੀਂ ਹੋ - ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਜੋਂ ਨਾ ਫੜਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਲਹਿਰ ਦੇ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਹ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨਾਲ ਸੰਭੋਗ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ) [11][12][13][14][15][16]
  • ਨਸ਼ਾ - ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਭੰਗ ( ਭੰਗ ), ਅਫੀਮ, ਸ਼ਰਾਬ, ਤੰਬਾਕੂ, ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਕੋਈ ਵੀ ਨਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। [17] ਤੰਬਾਕੂ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ( ਭੰਗ, ਅਫੀਮ, ਸ਼ਰਾਬ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਕੋਕੀਨ, ਆਦਿ) ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। [18] [19] ਕੈਨਾਬਿਸ ਦੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨਾਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਸਿੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਸੇਵਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [20][21] ਦਮਦਮੀ ਟਕਸਾਲ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਸਮੂਹ ਭਾਰਤੀ ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਕੈਫੀਨ ਪੀਣ ਦੇ ਵੀ ਵਿਰੋਧੀ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਚਾਹ ਲਗਭਗ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਪਰੋਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਕਾਲੀ ਨਿਹੰਗ ਸਮੂਹ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਗ ( ਭੰਗ ) ਵਾਲੀ ਭੰਗ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ), ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ। [22][23][24] ਸੁਖਾ ਸੁੱਖਾ ਪ੍ਰਰਸਾਦ ), "ਸੁੱਕੀ-ਮਿੱਠੀ" ਸ਼ਬਦ ਅਕਾਲੀ ਨਿਹੰਗਾਂ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਰਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੋਲਾ ਮੁਹੱਲਾ ਵਰਗੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ। ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਸਿਗਰਟ ਨਹੀਂ ਪੀਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। [25] 2001 ਵਿੱਚ, ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਆਗੂ, ਜਥੇਦਾਰ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ, ਨਿਹੰਗ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦੇ 20 ਮੁਖੀਆਂ ਸਮੇਤ, ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਰੀਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਸਿਖਰਲੇ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਗ ਦੇ ਭੋਗ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। [26] ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਲੇਖ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਗ, ਭੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼, ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਲਈ ਵੀ ਪੀਤਾ"। [27] ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਭੰਗ ਦਾ ਸੇਵਨ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ। [28]

ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਚਣ ਲਈ ਹੋਰ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ:

ਸੋਧੋ
  • ਸਿੱਖ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਗਹਿਣੇ ਪਾਉਣ ਲਈ ਨੱਕ ਜਾਂ ਕੰਨ ਵਿੰਨ੍ਹਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। [29]
  • ਕੰਨਿਆ ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ: ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ; ਨਾ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਧੀ ਦੇ ਕਾਤਲ ਨਾਲ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। [30]
  • ਸਿੱਖ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਸ਼ੱਕੀ ਸੰਗਤ ਨਹੀਂ ਬਣਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਜੂਆ ਖੇਡੇਗਾ ਨਹੀਂ। [31]
  • ਸਿੱਖ ਔਰਤ ਲਈ ਪਰਦਾ ਪਾਉਣਾ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਢੱਕ ਕੇ ਜਾਂ ਢੱਕ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। [32]
  • ਸਿੱਖ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਧਰਮ ਦਾ ਕੋਈ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨ ਸਕਦੇ। ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ ਨੰਗੇ ਜਾਂ ਟੋਪੀਆਂ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ। ਉਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵਿੰਨ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਗਹਿਣੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨ ਸਕਦੇ। [33]
  • ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਪੁਜਾਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ - ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪੁਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ (ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ 10ਵੇਂ ਗੁਰੂ) ਦੁਆਰਾ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [34] ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਗ੍ਰੰਥੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਿਆ ਸੀ; ਕੋਈ ਵੀ ਸਿੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਬਣਨ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈ। [34]
  • ਅੰਨ੍ਹੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ: ਮੂਰਤੀ-ਪੂਜਾ, ਅੰਧ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਅਤੇ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾਵਾਂ, ਵਰਤ ਅਤੇ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ; ਸੁੰਨਤ ; ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਕਬਰ ਦੀ ਪੂਜਾ; ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਪਰਦਾ ਪਾਉਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੰਜ ਕਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
  • ਪਦਾਰਥਕ ਜਨੂੰਨ: ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪਦਾਰਥਕ ਦੌਲਤ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ।
  • ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦਾ ਬਲੀਦਾਨ: ਪਵਿੱਤਰ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਪਸ਼ੂ ਬਲੀ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।
  • ਗੈਰ-ਪਰਿਵਾਰਕ ਜੀਵਨ: ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਕਾਂਤ, ਭਿਖਾਰੀ, ਯੋਗੀ, ਸੰਨਿਆਸੀ ( ਭਿਕਸ਼ੂ / ਨਨ ), ਜਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਵਜੋਂ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  • ਬੇਕਾਰ ਗੱਲਾਂ: ਸ਼ੇਖ਼ੀ ਮਾਰਨਾ, ਗੱਪਾਂ ਮਾਰਨ, ਝੂਠ ਬੋਲਣਾ, ਨਿੰਦਿਆ ਕਰਨਾ, "ਪਿੱਠ ਵਿੱਚ ਛੁਰਾ ਮਾਰਨਾ," ਆਦਿ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਨਿੰਦਿਆ ਅਤੇ ਚੁਗਲੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆ। ਤੇਰੀ ਸੇਵਾ ਬੇਕਾਰ ਅਤੇ ਨਿਰਾਰਥਕ ਹੈ।" [35]

ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ

ਸੋਧੋ

ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ-ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਮਨਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਹਿਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਨਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਲ ਕੱਟਣ ( ਕੇਸ਼ ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨ ਸਿੱਖ ਹੁਣ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕੱਟ ਰਹੇ ਹਨ। [36] ਸਿੱਖ ਪਾਦਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ , "ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਗੜੀ ਵਹਾਉਣ ਦਾ ਜਨੂੰਨ " ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। [37]

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਿਹੰਗ ਸਿੱਖ, ਜੋ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੇ ਰਾਖੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਅਪਵਾਦ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਭੰਗ ( ਕੈਨਾਬਿਸ ਸਤੀਵਾ ), ਅਫੀਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ,[38][39][40] ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ 'ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ' ( ਪੰਜਾਬੀ : ਪੁਰਾਤਨ ਮਰਯਾਦਾ )। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੰਗ ਆਮ ਹੈ। [41] 2001 ਵਿੱਚ, ਬੁੱਢਾ ਦਲ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਨੇ 20 ਨਿਹੰਗ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਸਿੱਖ ਪਾਦਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭੰਗ ਦੇ ਸੇਵਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। [42] ਬਾਬਾ ਸੰਤਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਬਾਬਾ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਭੰਗ ਦਾ ਸੇਵਨ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ। [28]

ਉਦਾਸੀਆਂ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਸੰਨਿਆਸੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ "ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿਤ ਰਹਿਣ" ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਤਪੱਸਵੀ ਪੁੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ, ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਮੋਢੀ ਸਨ।

ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ (ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ) ਦਾ ਆਰਟੀਕਲ XXV ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਖਾਲਸਾ ਸਿੱਖ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇੜਲੀ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਸੰਗਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਇਕਬਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਪਾਵਨ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਪਿਆਰੇ ਚੁਣਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਕਸੂਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਉਸ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਸਜ਼ਾ (ਸਜ਼ਾ) ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਕਰਨ। ਕਲੀਸਿਯਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੱਦੀ ਰੁਖ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮਾਫ਼ੀ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਡਿਫਾਲਟਰ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਜਾਂ ਸਜ਼ਾ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮੂਹਿਕ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾ, ਗੁਰੂ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਵਜੋਂ ਪੂਰੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਲਗਾਈ ਗਈ ਸਜ਼ਾ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਸੇਵਾ ਜੋ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। [43]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, i.; Section Six, Chapter XIII, Article XXIV, p. 1.-4.
  2. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, i.; Section Six, Chapter XIII, Article XXIV, p. 1. & q. 3.
  3. Sikh Rehat Maryada: Section Six, Chapter XIII, Article XXIV, p. 2.
  4. "The Multifarious Faces of Sikhism throughout Sikh History". sarbloh.info. Archived from the original on 2011-07-18. Retrieved 2010-08-18. A Nihang carries out 'Chatka' on a 'Chatanga' (a specially selected goat for sacrifice)
  5. "The most special occasion of the Chhauni is the festival of Diwali which is celebrated for ten days. This is the only Sikh shrine at Amritsar where Maha Prasad (meat) is served on special occasions in Langar", The Sikh review, Volume 35, Issue 409 – Volume 36, Issue 420, Sikh Cultural Centre., 1988
  6. "The tradition traces back to the time of Sri Guru Hargobind Sahib Ji who started the tradition of hunting for Sikhs ... The tradition of ritually sacrificing goats and consuming Mahaparshad remains alive not only with the Nihang Singh Dals, but also at Sachkhand Sri Hazoor Sahib and Sachkhand Sri Patna Sahib (two of the Sikhs holiest shrines)." Panth Akali Budha Dal Archived 2010-05-23 at the Wayback Machine.
  7. "Another noteworthy practice performed here is that a goat is sacrificed on Dussehra night every year. This ceremony was performed on Diwali day this year (Oct 28, 2008). The fresh blood of the sacrificed goat is used for tilak on the Guru’s weapons.", SIGNIFICANT DEVELOPMENTS OF THE SIKH COMMUNITY, Dr Madanjit Kaur, Institute of Sikh Studies Institute of Sikh Studies, Madan Kaur Archived 2010-06-12 at the Wayback Machine.
  8. "Sikhism, A Complete Introduction" by Dr. H.S. Singha & Satwant Kaur Hemkunt, Hemkunt Press, New Delhi, 1994, ISBN 81-7010-245-6
  9. "Sikh Identity: An Exploration of Groups Among Sikhs" by Opinderjit Kaur Takhar, pg. 51, Ashgate Publishing, Ltd, 2005, ISBN 0-7546-5202-5
  10. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000032-QINU`"'</ref>" does not exist.
  11. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000033-QINU`"'</ref>" does not exist.
  12. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000034-QINU`"'</ref>" does not exist.
  13. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000035-QINU`"'</ref>" does not exist.
  14. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000036-QINU`"'</ref>" does not exist.
  15. Jakobsh, Doris R. 2003. Relocating Gender In Sikh History: Transformation, Meaning and Identity. New Delhi: Oxford University Press. pp. 39–40
  16. Sikh Rehat Maryada: Section Six, Chapter XIII, Article XXIV, p. 3.
  17. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, j.
  18. Sikh Rehat Maryada: Section Six, Chapter XIII, Article XXIV, p. 4. & q. 1., q. 5.
  19. Macauliffe 1909.
  20. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000037-QINU`"'</ref>" does not exist.
  21. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000038-QINU`"'</ref>" does not exist.
  22. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000039-QINU`"'</ref>" does not exist.
  23. Hola Mohalla: United colours of celebrations,
  24. "Mad About Words". Telegraphindia.com. 2004-01-03. Retrieved 2014-01-04.
  25. "UCSM.ac.uk". Philtar.ucsm.ac.uk. Archived from the original on 2010-10-16. Retrieved 2014-01-04.
  26. Nihangs ‘not to accept’ ban on shaheedi degh. The Tribune. March 26, 2001.
  27. Hegarty, Stephanie (2011-10-29). "BBC News - The only living master of a dying martial art". Bbc.co.uk. Retrieved 2014-01-04.
  28. 28.0 28.1 No ‘bhang’ at Hola Mohalla. The Tribune. March 10, 2001.
  29. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, k.
  30. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, l.
  31. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, o.
  32. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, s.
  33. Sikh Rehat Maryada: Section Four, Chapter X, Article XVI, i.; Section Six, Chapter XIII, Article XXIV, d.
  34. 34.0 34.1 "Sikhism Religion of the Sikh People". sikhs.org.
  35. "Sri Granth: Sri Guru Granth Sahib". srigranth.org.
  36. Young Sikh Men Get Haircuts, Annoying Their Elders. New York Times. March 29, 2007.
  37. "'Pagri not very attractive, out of tune with times'". The Times of India.
  38. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000040-QINU`"'</ref>" does not exist.
  39. "Hola Mohalla: United colours of celebrations". The Times of India.
  40. "The Telegraph – Calcutta : Opinion". telegraphindia.com.
  41. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000043-QINU`"'</ref>" does not exist.
  42. Nihangs ‘not to accept’ ban on bhang. The Tribune. March 26, 2001.
  43. "Sikh Reht Maryada, the Definition of Sikh, Sikh Conduct & Conventions, Sikh Religion Living, India".

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.