ਸੁਧਾ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ
ਸੁਧਾ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sudha Shivpuri; 14 ਜੁਲਾਈ 1937 – 20 ਮਈ 2015) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਜੋ ਹਿੰਦੀ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ ਕਿਉੰਕੀ ਸਾਸ ਭੀ ਕਭੀ ਬਹੂ ਥੀ (2000-2008) ਵਿੱਚ ਬਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।[1][2]
ਸੁਧਾ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 14 ਜੁਲਾਈ 1937 ਇੰਦੌਰ, ਇੰਦੌਰ ਰਾਜ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 20 ਮਈ 2015 (ਉਮਰ 77) |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਮੀਤੁ ਅੰਬਾ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1964 - 2015 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ |
ਓਮ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ
(ਵਿ. 1968; ਮੌਤ 1990) |
| ਬੱਚੇ | ਰਿਤੂ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਵਿਨੀਤ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ |
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ, ਸੁਧਾ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਛੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਉਸ 'ਤੇ ਆ ਗਈ।
ਉਹ ਓਮ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਦੇ ਨਾਲ 1963 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਡਰਾਮਾ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1968 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ[3] ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ, ਦਿਸ਼ਾਤਰ,[4] ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਕਾਲੀ ਨਾਟਕਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਧੇ ਅਧੁਰੇ, ਤੁਗਲਕ ਅਤੇ ਵਿਜੇ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਦੇ ਖਾਮੋਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ! ਅਦਾਲਤ ਜਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ, ਇਹ ਸਭ ਓਮ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
1974 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਚਲੀ ਗਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਮਿਲਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ।[5]
ਉਸਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਬਾਸੂ ਚੈਟਰਜੀ ਦੀ ਸਵਾਮੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਫਿਲਮੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੰਸਾਫ ਕਾ ਤਰਾਜ਼ੂ, ਹਮਾਰੀ ਬਹੂ ਅਲਕਾ, "ਹਮ ਦੋਨੋ (1985), ਸਾਵਨ ਕੋ ਆਨੇ ਦੋ, ਸੁਨ ਮੇਰੀ ਲੈਲਾ, ਦ ਬਰਨਿੰਗ ਟਰੇਨ, ਵਿਧਾਤਾ ਅਤੇ ਮਾਇਆ ਮੇਮਸਾਬ (1993)।ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਬ੍ਰੇਕ ਲਿਆ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਸ਼ਿਫਟ ਹੋ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕੁਝ ਸੀਰੀਅਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਆ ਬੈਲ ਮੁਝੇ ਮਾਰ ਅਤੇ ਰਜਨੀ (1985) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਿਆ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਦੀ ਸੱਸ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ।
1990 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਅਦਾਕਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੁੰਮ, ਰਿਸ਼ਤੇ, ਸਰਹਦੀਂ ਅਤੇ ਬੰਧਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ ਕੀਤੇ। ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਵੱਡਾ ਬ੍ਰੇਕ 2000 ਵਿੱਚ ਆਇਆ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ ਕਿਉੰਕੀ ਸਾਸ ਭੀ ਕਭੀ ਬਹੂ ਥੀ ਵਿੱਚ 'ਬਾ', ਬੁੱਢੀ ਸੱਸ, ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।
ਉਸਨੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਕਾ ਘਰ, ਵਕਤ ਕਾ ਦਰੀਆ, ਦਮਨ, ਸੰਤੋਸ਼ੀ ਮਾਂ, ਯੇ ਘਰ, ਕਸਮ ਸੇ, ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਹੈ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਵਰਗੇ ਕਈ ਹੋਰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਸੀਰੀਅਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਦੀ 'ਬਾ' ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ ਅਤੇ ਸੁਧਾ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਬਾ’ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
2003 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵੰਡ ਨਾਵਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਪਿੰਜਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਉਸ ਨੂੰ 2009 ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਮਿਊਜ਼ਿਕ, ਡਾਂਸ ਅਤੇ ਡਰਾਮਾ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਸੁਧਾ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਉੱਘੇ ਅਦਾਕਾਰ ਓਮ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਇਸ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ, ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ, ਵਿਨੀਤ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਧੀ, ਰਿਤੂ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਵੀ ਹੈ, ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7] ਸੁਧਾ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਨੂੰ 2014 ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। 20 ਮਈ 2015 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ
ਸੋਧੋ- 2009 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "'Baa' of 'Kyunki', Sudha Shivpuri, passes away". The Economic Times. 20 May 2015. Retrieved 21 May 2015.
- ↑ "Funeral of Sudha Shivpuri held at Oshiwara crematorium in Mumbai". news.biharprabha.com. 21 May 2015. Retrieved 21 May 2015.
- ↑ "Sudha Shivpuri Biography In Hindi". newstrend.news. Newstrend. Retrieved 15 April 2020.
- ↑ "glamsham.com". mumbaitheatreguide.com.
- ↑ Anil Wanvari. "Indian Television Dot Com - "We don't bitch and backbite about each other. In many other serials artistes just do that"". indiantelevision.com.
- ↑ "SNA: List of Akademi Awardees". Sangeet Natak Akademi Official website. Archived from the original on 30 May 2015.
- ↑ "You will be missed Baa: Actors mourn Sudha Shivpuri's death". India Today. 20 May 2015. Retrieved 21 May 2015.