ਹਰਬੰਸ ਭੱਲਾ

ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ

ਹਰਬੰਸ ਭੱਲਾ (7 ਮਈ 1930 - 5 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993) ਪੀਲੇ ਪੱਤਰ,[1] ਲੰਮਾ ਉਰਦੂ ਮਹਾਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦਾ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਹ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਫ਼ਾਰਸੀ, ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ।

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਹਰਬੰਸ ਭੱਲਾ ਦਾ ਜਨਮ ਪਸਰੂਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿਆਲਕੋਟ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਹੈ. ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਮਾਣ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ 7ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖੀ; ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਸੀ - ਮੇਰੀ ਮਹਿਬੂਬਾ।[1] 1947 ਵਿਚ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਭਾਜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਚਲੇ ਗਏ।[2] ਦੂਜੇ ਲੇਖਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਭੱਲਾ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਕਲੀਆਂ ਸਨ। ਭੱਲਾ ਦੀ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਲਿਖਤ ਸ਼ੈਲੀ ਸੀ: ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ਾ-ਵਸਤੂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 20 - 1,000 ਬੰਦਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਲਿਖੀ ਅਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਬੰਦ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[1] ਉਸਨੇ 14 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਛਾਪੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।[2]

ਉਸਨੇ 70,000 ਛੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉਰਦੂ ਲੰਮੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਪੀਲੇ ਪੱਤਰ ਹੈ. ਪੀਲੇ ਪੱਤਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਿਖਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਗਈ ਫਾਰਸੀ-ਅਰਬੀ ਲਿਪੀ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ. ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਨੂੰ 14 ਸਾਲ (1978 ਤੋਂ 1992 ਤੱਕ) ਲੱਗੇ।[1] ਇਸ ਕੰਮ ਦੇ ਦਸ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 7 ਮਈ 2013 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ 83ਵੀਂ ਸਾਲਗਿਰਾ ਸੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਾਜਾਕਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਉਸ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਲਈ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ।[1] ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ।[3] ਆਪਣੇ ਜੀਵਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕ ਘੱਟ ਜਾਣਿਆ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ[1] 5 ਅਪ੍ਰੈਲ 1993 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਰਚਨਾਵਾਂ

ਸੋਧੋ
  • ਰੇਖਾ (ਗੁਜਰਾਤੀ)
  • ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਦੋ ਪੱਤਰ[4]
  • ਜਦ ਫੁਲ ਖਿੜੇ (ਪੰਜਾਬੀ)
  • ਝਾਂਜਰ ਧਰਤੀ ਦੀ (ਪੰਜਾਬੀ)
  • ਕਣੀ ਕਣੀ ਚਾਨਣੀ (ਪੰਜਾਬੀ)
  • ਪਿਆਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇ (ਪੰਜਾਬੀ)[5]
  • ਨਿੱਕੇ ਨਿੱਕੇ ਘੁੰਗਰੂ (ਪੰਜਾਬੀ)[6]
  • ਨਾਰੀ ਬ ਰੂਪ (ਸਿੰਧੀ)
  • ਪਯਾਰਜੀ ਰਾਹ ਅਨਾਗੀ (ਸਿੰਧੀ)
  • ਖੂਨ ਪੱਥਰ ਪਯਾਰ' (ਸਿੰਧੀ)

ਐਨ.ਏ. ਵੋਰਾ ਨਾਲ:

  • ਅਕਿੰਚਨ ਸੰਬੰਧੋ, ਨਾਵਲ[7]

ਕਾਵਿਕ ਯਾਤਰਾ

ਸੋਧੋ

ਹਰਬੰਸ ਭੱਲਾ ਆਪਣੀ ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾ ਪੀਲੇ ਪੱਤਰ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 70,000 ਛੰਦ ਜਾਂ ਤਾਲਬੱਧ ਦੋਹੇ ਹਨ। ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਲਿਮਕਾ ਬੁੱਕ ਆਫ਼ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਲਵੇਗਾ। ਪੀਲੇ ਪੱਤਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਪਰਸੋ-ਅਰਬੀ ਲਿਪੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਰਚਨਾ ਦੇ ਦਸ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲਾ 7 ਮਈ 2013 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ 83ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਸੀ।.[8]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Neha Amin. "Prolific writer, but not in limelight". Indian Express. Retrieved April 14, 2013.
  2. 2.0 2.1 "Harbans Bhalla (main page)". Harbans Bhalla.com. Retrieved 14 April 2013.
  3. Images of his works in newspapers: Image 1newspaper image Bhalla breaks Ferdowsi record of Longest Poetry (Press release). http://www.harbansbhalla.com/userfiles/images/Untitled-2.jpg. Retrieved 15 April 2013.  and Image 2. HarbansBhalla.com. Retrieved 14 April 2013.
  4. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
  5. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000017-QINU`"'</ref>" does not exist.
  6. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000018-QINU`"'</ref>" does not exist.
  7. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
  8. "harbans bhalla peehle pattar". Archived from the original on 8 ਮਾਰਚ 2018. Retrieved 8 March 2018.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.