ਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ(ਹਿੰਦੀ:हिन्दी दिवस

ਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ
ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ
ਮਿਤੀ14 ਸਤੰਬਰ
ਬਾਰੰਬਾਰਤਾਸਲਾਨਾ

ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਿਨ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ। 14 ਸਤੰਬਰ 1949 ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹੈ. [1] [2]

ਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ
 
ਬਿਓਹਾਰ ਰਾਜੇਂਦਰ ਸਿਮਹਾ। ਉਸ ਦੇ 50 ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ (14-09-1949) ਨੂੰ, ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਗਣਤੰਤਰ ਦੀ ਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ।
 
ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ

ਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ 14 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ, ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਪਣਾਉਣ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੰਦੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [1] ਹਜ਼ਾਰੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਿਵੇਦੀ, ਕਾਕਾ ਕਾਲੇਲਕਰ, ਮੈਥੀਲੀ ਸ਼ਰਨ ਗੁਪਤ ਅਤੇ ਸੇਠ ਗੋਵਿੰਦ ਦਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬੀਓਹਰ ਰਾਜੇਂਦਰ ਸਿਮ੍ਹਾ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ, ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ [3] ਦੁਆਰਾ ਗਣਤੰਤਰ ਦੀ ਦੋ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। [4] ਜਿਵੇਂ ਕਿ, 14 ਸਤੰਬਰ 1949 ਨੂੰ ਬੋਹਰ ਰਾਜੇਂਦਰ ਸਿਮਹਾ ਦੇ 50 ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ਤੇ, ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ 26 ਜਨਵਰੀ 1950 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ 343 ਦੇ ਤਹਿਤ, ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ 22 ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹਨ[5]

ਸਮਾਗਮ

ਸੋਧੋ

ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ-ਪੱਧਰ ਦੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਰੋਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ

  • ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ।
  • ਰਾਜਭਾਸ਼ਾ ਅਵਾਰਡ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਵਿਭਾਗਾਂ, ਪੀਐਸਯੂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਣ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। [6]

ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 25 ਮਾਰਚ 2015 ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਆਪਣੇ ਆਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਸਾਲਾਨਾ ਦੋ ਅਵਾਰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਦਲ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। 1986 ਵਿਚ ਸਥਾਪਤ 'ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਜਭਾਸ਼ਾ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਬਦਲ ਕੇ 'ਰਾਜਭਾਸ਼ਾ ਕੀਰਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਅਤੇ 'ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗਿਆਨ-ਵਿਗਿਆਨ ਮੌਲਿਕ ਪੁਸਤਕ ਲੇਖਕ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਬਦਲ ਕੇ 'ਰਾਜਭਾਸ਼ਾ ਗੌਰਵ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਕੀਤੀ ਗਈ। [7]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 "हिन्दी दिवस: हिन्दी भाषा से जुड़े 19 रोचक तथ्य, ...जानिए". Live Bihar News | लाइव बिहार न्यूज़ (in ਹਿੰਦੀ). 2019-09-14. Archived from the original on 2019-09-22. Retrieved 2019-09-22. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help) Archived 2019-09-22 at the Wayback Machine.
  2. "Constitutional provisions for Hindi".
  3. "Adoption of Hindi: Background and Notable Events for the UPSC Exam". BYJUS (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2020-12-05.
  4. Staff, India com Lifestyle (2020-09-13). "Hindi Diwas 2020: Date, History, Significance And Interesting Facts About This Day". India News, Breaking News, Entertainment News | India.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-12-05.
  5. "Constitution of India". www.constitutionofindia.net. Archived from the original on 2020-11-25. Retrieved 2020-12-05.
  6. "India observed Hindi Divas on 10 January". Jagran Josh. 15 Sep 2014. Retrieved 2014-09-16.
  7. "Names of Indira Gandhi, Rajiv Gandhi knocked off Hindi Diwas awards". The Economic Times. 21 April 2015. Retrieved 21 April 2015.