ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜ
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਇਕਾਈ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ 50 ਰਾਜ ਹਨ[3] ਜੋ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਭੂਗੋਲਿਕ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਅਤੇ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚਕਾਰ ਸਾਂਝੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਅਤੇ ਨਿਵਾਸ ਵਿੱਚ ਲਚਕਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚਾਰ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
| ਰਾਜ | |
|---|---|
| |
 | |
| ਸ਼੍ਰੇਣੀ | ਸੰਘੀ ਰਾਜ |
| ਜਗ੍ਹਾ | ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ |
| ਗਿਣਤੀ | 50 |
| ਜਨਸੰਖਿਆ | ਸਭਤੋਂ ਛੋਟਾ: ਵਾਇਓਮਿੰਗ, 576,851 ਸਭਤੋਂ ਵੱਡਾ: ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆ, 39,538,223[1] |
| ਖੇਤਰ | ਸਭਤੋਂ ਛੋਟਾ: ਰੋਡ ਟਾਪੂ, 1,545 square miles (4,000 km2) ਸਭਤੋਂ ਵੱਡਾ: ਅਲਾਸਕਾ, 665,384 square miles (1,723,340 km2)[2] |
| ਸਰਕਾਰ |
|
| ਸਬ-ਡਿਵੀਜ਼ਨ |
|
ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦਾ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਰਾਜਪਾਲ(ਗਵਰਨਰ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਰਾਜ ਦਾ ਆਪਣਾ ਗਵਰਨਰ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਹੈ[4]। ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਕਾਉਂਟੀ(ਜਿਲ੍ਹਾ) ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕਾਉਂਟੀ ਜਾਂ ਕਾਉਂਟੀ-ਬਰਾਬਰ ਬਣਤਰ ਰਾਜ ਤੋਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੁਆਰਾ ਲੋਕਾਂ (ਹਰੇਕ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜ) ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਵੰਡ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਾਜਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ; ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣਾ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸਥਾਨਕ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ, ਜਨਤਕ ਸਿੱਖਿਆ, ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ, ਬਿਲਟ-ਇਨ ਕਾਮਰਸ ਦੇ ਨਿਯਮ, ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਮ ਰੁਝਾਨ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟੀਕਰਨ ਵੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਹੁਣ ਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਇੱਕ ਚੱਲ ਰਹੀ ਬਹਿਸ ਹੈ ਜੋ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।
ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀ ਸੰਘੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਦਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਦੋ ਸਦਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ: ਸੈਨੇਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸਭਾ । ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸੈਨੇਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ। ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 1776 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਮੂਲ 13 ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 50 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਝੰਡੇ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਤਾਰੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਲਾਸਕਾ ਅਤੇ ਹਵਾਈ, ਜੋ ਕਿ 1959 ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਸਨ, ਸਭ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਰਾਜ ਹਨ। ਅਲਾਸਕਾ ਖੇਤਰ ਪੱਖੋ ਸਭ ਤੋ ਵੱਡਾ ਰਾਜ ਹੈ ਜਦਕਿ ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਜਨਸੰਖਿਆ ਪੱਖੋ ਸਭ ਤੋ ਵੱਡਾ ਰਾਜ ਹੈ।[5] ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ, ਅਮਰੀਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਜ ਇਕਪਾਸੜ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਮ
ਸੋਧੋਓਹਾਇਓ
ਓਕਲਾਹੋਮਾ
ਉੱਤਰੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ
ਉੱਤਰੀ ਡਕੋਟਾ
ਔਰੇਗਨ
ਅਰੀਜ਼ੋਨਾ
ਆਇਓਵਾ
ਆਈਡਾਹੋ
ਅਲਬਾਮਾ
ਅਲਾਸਕਾ
ਆਰਕੰਸਾ
ਇਲੀਨਾਏ
ਇੰਡੀਆਨਾ
ਹਵਾਈ
ਕੋਲੋਰਾਡੋ
ਕੈਨਟੀਕਟ
ਕਾਂਸਸ
ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆ
ਕਿੰਟਕੀ
ਕਲੋਰਾਡੋ
ਜਾਰਜੀਆ
ਟੈਕਸਸ
ਟੈਨੇਸੀ
ਡੇਲਾਵੇਅਰ
ਦੱਖਣੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ
ਦੱਖਣੀ ਡਕੋਟਾ
ਨੇਬਰਾਸਕਾ
ਨੇਵਾਡਾ
ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ
ਨਿਊਯਾਰਕ
ਨਿਊ ਮੈਕਸਿਕੋ
ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ
ਪੱਛਮੀ ਵਰਜੀਨੀਆ
ਫਲੋਰਿਡਾ
ਮੇਨ
ਮੈਸਾਚੂਸਟਸ
ਮਿਸ਼ੀਗਨ
ਮਿਸੀਸਿੱਪੀ
ਮਿਸੂਰੀ
ਮੋਂਟਾਨਾ
ਮੈਰੀਲੈਂਡ
ਮਿਨੇਸੋਟਾ
ਯੂਟਾ
ਰੋਡ ਟਾਪੂ
ਲੂਈਜ਼ੀਆਨਾ
ਵਰਮਾਂਟ
ਵਰਜੀਨੀਆ
ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ
ਵਿਸਕਾਂਸਨ
ਨਿਊ ਜਰਸੀ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Table 2. Resident Population for the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 2020 Census" (PDF). United States Census Bureau. April 26, 2021. Retrieved April 26, 2021.
- ↑ "State Area Measurements and Internal Point Coordinates". Washington, D.C.: U.S. Census Bureau. Archived from the original on ਮਾਰਚ 16, 2018. Retrieved ਮਾਰਚ 14, 2018.
- ↑ "United States | History, Map, Flag, & Population | Britannica". www.britannica.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2023-09-01. Retrieved 2023-09-02.
- ↑ "Governor". polyas.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2017-04-10. Retrieved 2023-09-02.
- ↑ "GDP by State 2023". Wisevoter (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2023-09-02. Retrieved 2023-09-02.
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ
ਸੋਧੋ- Stein, Mark, How the States Got Their Shapes, New York : Smithsonian Books/Collins, 2008. ISBN 978-0-06-143138-8
External links
ਸੋਧੋ- Information about All States from UCB Libraries GovPubs
- State Resource Guides, from the Library of Congress
- Tables with areas, populations, densities and more (in order of population)
- Tables with areas, populations, densities and more (alphabetical)
- State and Territorial Governments on USA.gov
- StateMaster – statistical database for U.S. states
- 50states.com – States and Capitals