ਸੰਸਦ ਭਵਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
ਸੰਸਦ ਭਵਨ (IAST: Sansad Bhavan) ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੀ ਸੀਟ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਦਨ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੋ ਸਦਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਹੇਠਲੇ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
| ਸੰਸਦ ਭਵਨ | |
|---|---|
Sansad Bhavan | |
 ਅਧਿਕਾਰਤ ਚਿੰਨ੍ਹ | |
 ਰਾਜਪਥ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਦੀ ਦਿੱਖ | |
  | |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਬਿਲਡਿੰਗ |
| ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਰੁਤਬਾ | ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ |
| ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਸ਼ੈਲੀ | ਲੁਟਿਅੰਸ ਦਿੱਲੀ |
| ਪਤਾ | ਸੰਸਦ ਮਾਰਗ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ |
| ਕਸਬਾ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ | ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ |
| ਦੇਸ਼ |  ਭਾਰਤ |
| ਗੁਣਕ | 28°37′02″N 77°12′29″E / 28.6172°N 77.2081°Eਗੁਣਕ: 28°37′02″N 77°12′29″E / 28.6172°N 77.2081°E |
| ਨਿਰਮਾਣ ਆਰੰਭ | 1921 |
| ਖੁੱਲਿਆ | 1927 |
| ਮਾਲਕ | ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ (1927–1947) ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ (1950–ਵਰਤਮਾਨ) |
| ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ | |
| ਆਰਕੀਟੈਕਟ | |
| ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਬੈਠਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ | 790 |
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਤੋਂ 750 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ, ਇਹ ਸੰਸਦ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਸਟਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਜੇ ਚੌਕ, ਇੰਡੀਆ ਗੇਟ (ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਵਾਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ), ਨੈਸ਼ਨਲ ਵਾਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ (ਭਾਰਤ), ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਹਾਊਸ, ਸਕੱਤਰੇਤ ਇਮਾਰਤ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਇਕਾਈਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।।
ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਐਡਵਿਨ ਲੁਟੀਅਨਜ਼ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਬੇਕਰ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1921 ਅਤੇ 1927 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਜਨਵਰੀ 1927 ਵਿੱਚ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਲੈਜਿਸਲੇਟਿਵ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਸੀਟ ਵਜੋਂ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੁਆਰਾ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ 1950 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ।[1]
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਵਿਸਟਾ ਰੀਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦਾ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਸੰਸਦ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਇਮਾਰਤ ਉਸਾਰੀ ਅਧੀਨ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਸੋਧੋ
ਇਸਨੂੰ ਐਡਵਰਡ ਲੁਟੇਅਨਸ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਬੇਕਰਜ਼ ਦੁਆਰਾ 1912-1913ਈ. ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1921ਈ. ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਉਸਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸਦਾ ਸਵਾਗਤੀ ਸਮਾਰੋਹ 18 ਜਨਵਰੀ 1927ਈ. ਨੂੰ ਲਾਰਡ ਇਰਵਿਨ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ, ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[2]
2001 ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਤੇ ਹਮਲਾ ਸੋਧੋ
13 ਦਸੰਬਰ 2001 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਤੇ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤਾਇਬਾ ਅਤੇ ਜੈਸ਼-ਏ-ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ 5 ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਨੇ ਇਸਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਕਰਕੇ 7 ਬੰਦੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤੇ 18 ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ।
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ Anisha Dutta (31 January 2020). "New Parliament complex may seat 1,350 members". Retrieved 1 February 2020.
- ↑ "History of the Parliament of Delhi". delhiassembly.nic.in. Retrieved 13 December 2013.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ
ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ
