ਕਸ਼ਯਪ
ਕਸ਼ਯਪ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: , ਆਈਏਐਸਟੀ: ਕਯਾਪ) ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਪੂਜਨੀਕ ਵੈਦਿਕ ਰਿਸ਼ੀ ਹੈ।[1] ਉਹ ਸਪਤਰਿਸ਼ੀ, ਰਿਗਵੇਦ ਦੇ ਸੱਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਹੋਰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[2][3] ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਿਸ਼ੀ ਹੈ ਜੋ ਬ੍ਰਿਹਦਰਾਨਿਆਕਾ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਹੈ।[4]
| ਕਸ਼ਯਪ | |
|---|---|
| Member of ਸਪਤਰਿਸ਼ੀ | |
 ਕਸ਼ਯਪ ਦਾ ਬੁੱਤ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਚ, ਭਾਰਤ | |
| ਦੇਵਨਾਗਰੀ | कश्यप |
| ਮਾਨਤਾ | ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਮਾਤਾ ਪਿੰਤਾ | |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਅਦਿਤੀ, ਦਿਤੀ, ਕਦਰੁ, ਦਾਨੁ, ਸੁਰਭੀ, ਵੀਨਾਤਾ, ਕ੍ਰੋਧਵਸਾ, Ira ਅਤੇ ਮੁਨੀ |
| ਬੱਚੇ | ਅਦਿਤਯਾ, ਰੁਦਰ, ਵਾਸੂ, ਦਾਤਿਯਾਵਾਸ, ਮਾਰੂਤਸ,
ਦਾਨਵਸ, ਕ੍ਰੋਧਵਸ, ਨਾਗਾਸ, ਮਾਨਸ, ਇਰਾਵਤ, ਗੰਧਰਵਸ, ਵਾਮਨਸ, ਸੂਰਜ, ਯੁਯੁ, ਇੰਦਰ, ਵਰੂਨ, ਅਗਨੀ, ਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗ, ਅਰੁਨ, ਗਰੂੜ, ਤਕਸ਼ਕ, ਅਪਸਰਾ |
ਕਸ਼ਯਪ ਇੱਕ ਆਮ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਾਮ ਸੀ, ਜੋ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।[5][6]
ਨਾਮ
ਸੋਧੋਕਸ਼ਯਪ ਦਾ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਹੈ "ਕੱਛੂਕੁੰਮਾ"।[7] ਮਾਈਕਲ ਵਿਟਜ਼ੇਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਅਵੇਸਤਾਨ ਕਸੀਆਪਾ, ਸੋਗਡੀਅਨ ਕਿਉਫ, ਨਿਊ ਫਾਰਸੀ ਕਾਫ, ਕਾ (ਏ) ਪੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ "ਕੱਛੂਕੁੰਮੇ", ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਸ਼ਫ ਰਦ ਜਾਂ ਤੁਰਕਮੇਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਖੁਰਾਸਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਦੀ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[8] ਫ੍ਰੀਟਸ ਸਟਾਲ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੈ ਕਿ ਕਾਯਪਾ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕੱਛੂਕੁੰਮਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀ ਸ਼ਬਦ ਹੈ।[9]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
ਸੋਧੋਨੋਟਸ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
ਸੋਧੋ- The Vedic "Five Tribes", DD Kosambi (1967)
- ↑ Barbara A. Holdrege (2012). Veda and Torah: Transcending the Textuality of Scripture. State University of New York Press. pp. 229–230, 692. ISBN 978-1-4384-0695-4., Quote: "Kasyapa (Rudra),(Vedic Seer)..."
- ↑ Barbara A. Holdrege (2012). Veda and Torah: Transcending the Textuality of Scripture. State University of New York Press. pp. 239–244. ISBN 978-1-4384-0695-4.
- ↑ Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. pp. 200–201. ISBN 978-0-14-341421-6.
- ↑ Patrick Olivelle (1998). Upaniṣads. Oxford University Press. pp. 93–94. ISBN 978-0-19-283576-5.
- ↑ Premavatī Tivārī; Jīvaka Komarabhaccha; Vātsya (1996). Kāśyapa-saṃhitā: Vr̥ddhajīvakīyaṃ Tantraṃ Vā by Kāśyapa (Son of Marīci). Caukhambā Viśvabhāratī. pp. xi–xii. ISBN 9788186937679.
- ↑ Francis Hamilton (1819). Genealogical tables of the deities, princes, heroes, and remarkable personages of the Hindus. Asiatic Society. p. 81.
- ↑ Pinault, Georges-Jean; Winter, Werner (2009). Dictionary and Thesaurus of Tocharian A (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Otto Harrassowitz Verlag. p. 110. ISBN 9783447058148. Retrieved 15 ਫ਼ਰਵਰੀ 2019.
- ↑ Substrate Languages in Old Indo-Aryan: Rgvedic, Middle and Late Vedic, Michael Witzel, page 55
- ↑ Frits Staal (2008). Discovering the Vedas: Origins, Mantras, Rituals, Insights. Penguin Books. p. 305. ISBN 978-0-14-309986-4.