ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ
ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਜਾਂ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਸ਼ਬਦ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਦਾ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਮਾਨਰਥੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਭੂਗੋਲਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਬਾਬਤ। ਇਸੇ ਗਿਆਤ ਯੂਰਪੀ-ਕੇਂਦਰਵਾਦ ਕਰ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ[1] ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਲਾਗਲਾ ਪੂਰਬ ਦੀ ਥਾਂ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
| ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ | |
|---|---|
.svg) | |
| ਖੇਤਰਫਲ | 6,255,160 ਕਿ.ਮੀ.2 (2,415,131 ਵਰਗ ਮੀਲ) 1 |
| ਅਬਾਦੀ | 313,428,000 1 |
| ਘਣਤਾ | 50.1/km2 (130/sq mi) |
| ਦੇਸ਼ | |
| ਨਾਂ-ਮਾਤਰ GDP | $2.742 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ (2010) 2 |
| GDP ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ | $8748 (2010) 2 |
| ਸਮਾਂ ਜੋਨਾਂ | UTC+2 ਤੋਂ UTC+5 |
| ਵਾਸੀ ਸੂਚਕ | ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆਈ |
| ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | ਅਰਬੀ, ਅਰਾਮਾਈ, ਅਰਮੀਨੀਆਈ, ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨੀ, ਜਾਰਜੀਆਈ, ਯੂਨਾਨੀ, ਹਿਬਰੂ, ਕੁਰਦੀ, ਫ਼ਾਰਸੀ, ਤੁਰਕ |
| ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ |  ਇਸਤਾਂਬੁਲ*ਫਰਮਾ:Country data ਇਰਾਨ ਤਹਿਰਾਨ  ਬਗ਼ਦਾਦ ਰਿਆਧ ਅੰਕਾਰਾ |
| ਨੋਟ | 1ਅਬਾਦੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰਫਲ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਪ-ਖੇਤਰ, ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਸਿਨਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 2GDP ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਪਖੇਤਰ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। *ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। |
ਮੌਜੂਦਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ
ਸੋਧੋਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅੰਕੜਾ ਵਿਭਾਗ
ਸੋਧੋ
ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਪਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਜਖੇਤਰ[2] ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ:
- ਫਰਮਾ:Country data ਅਰਮੀਨੀਆ
ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ
ਬਹਿਰੀਨ- ਫਰਮਾ:Country data ਸਾਈਪ੍ਰਸ
- ਫਰਮਾ:Country data ਜਾਰਜੀਆ
ਇਰਾਕ
ਇਜ਼ਰਾਇਲ
ਜਾਰਡਨ
ਕੁਵੈਤ- ਫਰਮਾ:Country data ਲਿਬਨਾਨ
ਓਮਾਨ
ਫ਼ਲਸਤੀਨ
ਕਤਰ
ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ
ਸੀਰੀਆ
ਤੁਰਕੀ
ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ- ਫਰਮਾ:Country data ਯਮਨ
ਭਾਵੇਂ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਪਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਰਾਨ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3][4]
ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ
ਸੋਧੋ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ United Nations Cartographic Section Web Site, United Nations Statistics Division
- ↑ "United Nations Statistics Division- Standard Country and Area Codes Classifications (M49)". United Nations Statistics Division. Archived from the original on 2011-07-13. Retrieved 2010-07-24.
- ↑ Style Committee (January, 2011). "West Asia". National Geographic Style Manual. National Geographic Society.
{{cite web}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "Ethnic Origin (247), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3) and Sex (3) for the Population of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2006 Census". Statistics Canada. 2006. Archived from the original on 2009-03-08. Retrieved 2013-03-20.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)
Definition
ਸੋਧੋਪਹਿਲਾ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਸਵਾਮੇਤ ਅਤੇ ਕੋਈ "ਸਹੀ" ਜਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਵੀਕਾਰਿਆ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਖਾਸ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਓਵਰਲੈਪ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ, ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਪੂਰਬੀ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ, ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਦੇ ਨੇੜੇ((ਜੋ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣੂ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਬਰਤਰਫ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ) ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ।[1] ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਸ਼ੈਲੀ ਮੈਨੁਅਲ ਅਤੇ ਮੈਡਡਿਸਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕਤਾ: ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ(ਓ.ਈ.ਸੀ.ਡੀ.) ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅੰਕੜੇ (2003), ਸਿਰਫ ਬਹਿਰੀਨ, ਇਰਾਨ, ਇਰਾਕ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਜਾਰਡਨ, ਕੁਵੈਤ, ਲੇਬਨਾਨ, ਓਮਾਨ, ਕਤਰ, ਫਿਲਸਤੀਨ (ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ), ਸਊਦੀ ਅਰਬ, ਸੀਰੀਆ, ਤੁਰਕੀ, ਯੂ.ਏ.ਈ., ਅਤੇ ਯਮਨ ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ।[2][3] ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ (ਯੂ.ਐੱਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ.) ਨੇ ਆਪਣੀ 2015 ਦੀ ਸਾਲ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਅਰਮੀਨੀਆ ਅਤੇ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ (ਦੂਜੇ ਵਜੋਂ) ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ (ਯੂਰਪ ਵਜੋਂ) ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।[4]
ਯੂ.ਐਨ.ਆਈ.ਡੀ.ਓ. ਦੇ ਉਲਟ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵਿਭਾਗ (ਯੂ.ਐਨ.ਐਸ.ਡੀ.) ਇਰਾਨ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ, ਜਾਰਜੀਆ, ਅਤੇ ਸਾਈਪ੍ਰਸ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖੇਤਰ।[5] ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਜਿਓਪੋਲਿਟੀਕਲ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ, ਅਰਮੀਨੀਆ ਅਤੇ ਜਾਰਜੀਆ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਈਪ੍ਰਸ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਥ੍ਰੈਕੇਨ ਟਰਕੀ ਦੱਖਣੀ ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਹਨ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਿਦਿਅਕ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਗਠਨ (ਯੂ.ਐਨ.ਈ.ਐਸ.ਸੀ.ਓ.) ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ।
ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸਪੋਰਟਸ ਗਵਰਨਿੰਗ ਬਾਡੀਜ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਂਬਰ ਬਹਿਰੀਨ, ਇਰਾਨ, ਇਰਾਕ, ਜਾਰਡਨ, ਕੁਵੈਤ, ਲੇਬਨਾਨ, ਸੀਰੀਆ, ਓਮਾਨ, ਫਿਲਸਤੀਨ, ਕਤਰ, ਸਊਦੀ ਅਰਬ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਅਤੇ ਯਮਨ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹਨ।[6][7][8] ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਬਹੁ-ਖੇਡ ਈਵੈਂਟ ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਓਲੰਪਿਕ ਪਰਿਸ਼ਦ ਅਥਲੀਟਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ 13 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ, ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਬਿਲੀਅਰਡਸ ਅਤੇ ਸਨੂਕਰ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ, ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਫੁਟਬਾਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਟੈਨਿਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ।
- ↑ "What is the Difference Between Near East and Middle East". worldatlas.com.
- ↑ Miller, David (2 April 2025). "West Asia". National Geographic Style Manual. National Geographic Society. Archived from the original on 31 ਮਈ 2021. Retrieved 3 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025.
- ↑ Madison, Angus (2004). The World Economy: Historical Statistics. Development Centre Studies. Paris, France: Organization for Economic Co-operation and Development(O.E.C.D.) (published 2003). ISBN 978-92-64-10412-9. OCLC 53465560.
- ↑ United Nations Industrial Organization Vienna(U.N.I.D.O) (2005). International Yearbook of Industrial Statistics. Cheltenham, United Kingdom: Edward Elgar Publishing. p. 14. ISBN 9781784715502.
- ↑ "Standard Country or Area Codes for Statistical Use". Millenniumindicators.un.org.
The UNSD notes that the "assignment of countries or areas to specific groupings is merely for statistical convenience and does not imply any assumption regarding political or other affiliation of countries or territories."
- ↑ "WABSF Member Countries". Archived from the original on 1 December 2017.
- ↑ "The West Asia Games". Topend Sports.
- ↑ "WAFF Member Associations". The-Waff.com. Archived from the original on 1 August 2018.