ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਓਸ਼ੇਨੀਆ

ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਤਪਤ-ਖੰਡੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਦੇ ਟਾਪੂਆਂ ਦੁਆਲੇ ਕੇਂਦਰਤ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਹੈ।[1] ਕਿ ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਦੱਖਣੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ (ਨਸਲ-ਵਿਗਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਮੈਲਾਨੇਸ਼ੀਆ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਪਾਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ) ਦੇ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਮੂੰਗੀਆ-ਪ੍ਰਵਾਲਟਾਪੂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ[2] ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਗਭਲੇ ਕੁੱਲ ਟਾਪੂਵਾਦੀ ਖੇਤਰ (ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਮਾਲੇ ਟਾਪੂ-ਸਮੂਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ) ਤੱਕ ਬਦਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਟਾਪੂਆਂ ਤੋਂ ਬਣਦੇ ਮਹਾਂਦੀਪ ਲਈ[3][4][5][6][7] ਜਾਂ ਜੀਵ-ਭੂਗੋਲਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੇਸ਼ੀਆਈ ਈਕੋ-ਜੋਨ (ਵਾਲੇਸੀਆ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੇਸ਼ੀਆ) ਜਾਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਈਕੋ-ਜੋਨ (ਜਾਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ[8] ਜਾਂ ਮੂਲ-ਧਰਤ ਨਿਊ ਗਿਨੀ[9] ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਮੈਲਾਨੇਸ਼ੀਆ, ਪਾਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ) ਦੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਦਾ ਆਰਥੋਗ੍ਰਾਫ਼ਿਕ ਪਰਛਾਵਾਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਦਾ ਡਾਢਾ ਹਿੱਸਾ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸ਼ਬਦ ਉਤਪਤੀਸੋਧੋ

ਇਹ ਨਾਮ 1812 ਈਸਵੀ ਦੇ ਲਗਭਗ ਭੂਗੋਲ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਕੋਨਰਾਡ ਮਾਲਟ-ਬਰੂਨ ਦੁਆਰਾ Océanie (ਓਸੇਆਨੀ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਸੇਆਨੀ ਸ਼ਬਦ ਫ਼੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਬਦ ὠκεανός (ਓਕੇਆਨੋਸ) ਭਾਵ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ।

ਅਬਾਦੀ ਅੰਕੜੇਸੋਧੋ

ਓਸ਼ੇਨੀਆ

 
ਵਧੇਰਾ ਭੂਗੋਲਕ ਓਸ਼ੇਨੀਆ.
ਇਸ ਪੈਮਾਨੇ ਉੱਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਹੈ, ਪਰ ਹਵਾਈ ਦਾ ਟਾਪੂ ਪੂਰਬੀ ਦਿਸਹੱਦੇ ਕੋਲ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਖੇਤਰਫਲ 10,975,600 km2 (4,237,700 sq mi)
ਅਬਾਦੀ 37.8 ਕਰੋੜ (2010)
ਕਾਲ ਜੋਨਾਂ UTC+7 (ਪੱਛਮੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਸਮਾਂ) ਤੋਂ UTC-6 (ਈਸਟਰ ਟਾਪੂ)
ਮਹਾਂਨਗਰ ਜਕਾਰਤਾ
ਮਨੀਲਾ
ਸਿਡਨੀ
ਬਾਨਦੁੰਗ
ਮੈਲਬਰਨ
ਸੂਰਾਬਾਇਆ
ਮੇਦਨ

 
ਛੁਟੇਰਾ ਭੂਗੋਲਕ ਓਸ਼ੇਨੀਆ
ਮੈਲਾਨੇਸ਼ੀਆ ਟਾਪੂ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਪਾਲੀਨੇਸ਼ੀਆ (ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਛੁੱਟ)

ਖੇਤਰਫਲ 183,000 km2 (71,000 sq mi)
ਅਬਾਦੀ 52 ਲੱਖ (2008)
ਕਾਲ ਜੋਨਾਂ UTC+9 (ਪਲਾਊ) ਤੋਂ UTC-6 (ਈਸਟਰ ਟਾਪੂ)
ਮਹਾਂਨਗਰ ਹੋਨੋਲੂਲੂ
ਨੂਮੇਆ
ਸੂਵਾ
ਪਪੀਤੇ
ਹੋਨੀਆਰਾ


 
ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ
 
ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਦੇ ਟਾਪੂਆਂ ਦਾ ਭੂਗੋਲਕ ਨਕਸ਼ਾ
ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਮ
ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ[10]		 ਖੇਤਰਫਲ
(ਵਰਗ ਕਿਮੀ) 		ਅਬਾਦੀ ਅਬਾਦੀ ਘਣਤਾ
(ਪ੍ਰਤੀ ਵਰਗ ਕਿਮੀ) 		ਰਾਜਧਾਨੀ ISO 3166-1
ਆਸਟ੍ਰੇਲੇਸ਼ੀਆ[11]
  ਆਸਟਰੇਲੀਆ 7,686,850 22,028,000 2.7 ਕੈਨਬਰਾ AU
  ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ[12] 268,680 4,108,037 14.5 ਵੈਲਿੰਗਟਨ NZ
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਇਲਾਕੇ:
 ਐਸ਼ਮੋਰ ਅਤੇ ਕਾਰਟੀਅਰ ਟਾਪੂ 199
  ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਟਾਪੂ[13] 135 1,493 3.5 ਉੱਡਣ-ਮੱਛੀ ਖਾੜੀ CX
  ਕੋਕੋਸ (ਕੀਲਿੰਗ) ਟਾਪੂ[13] 14 628 45.1 ਪੱਛਮੀ ਟਾਪੂ CC
 ਕੋਰਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਟਾਪੂ 10 4
 ਹਰਡ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਮੈਕਡਾਨਲਡ ਟਾਪੂ 372 HM
  ਨਾਰਫ਼ੋਕ ਟਾਪੂ 35 2,114 53.3 ਕਿੰਗਸਟਨ NF
ਮੈਲਾਨੇਸ਼ੀਆ[14]
  ਫ਼ਿਜੀ 18,270 856,346 46.9 ਸੂਵਾ FJ
  ਨਿਊ ਕੈਲੇਡੋਨੀਆ (ਫ਼੍ਰਾਂਸ) 19,060 240,390 12.6 ਨੂਮੇਆ NC
  ਪਾਪੂਆ ਨਿਊ ਗਿਨੀ[15] 462,840 5,172,033 11.2 ਪੋਰਟ ਮੋਰੈਸਬੀ PG
  ਸੋਲੋਮਨ ਟਾਪੂ 28,450 494,786 17.4 ਹੋਨੀਆਰਾ SB
  ਵਨੁਆਤੂ 12,200 240,000 19.7 ਪੋਰਟ ਵਿਲਾ VU
ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ
  ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ 702 135,869 193.5 ਪਲੀਕੀਰ FM
  ਗੁਆਮ (ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ) 549 160,796 292.9 ਹਗਾਤਞਾ GU
  ਕਿਰੀਬਾਸ 811 96,335 118.8 ਦੱਖਣੀ ਤਰਾਵਾ KI
  ਮਾਰਸ਼ਲ ਟਾਪੂ 181 73,630 406.8 ਮਜੂਰੋ MH
  ਨਾਉਰੂ 21 12,329 587.1 ਯਾਰੇਨ (ਯਥਾਰਥ 'ਚ) NR
  ਉੱਤਰੀ ਮਰੀਆਨਾ ਟਾਪੂ (ਅਮਰੀਕਾ) 477 77,311 162.1 ਸੈਪਨ MP
  ਪਲਾਊ 458 19,409 42.4 ਮੇਲੇਕਿਉਕ[16] PW
  ਵੇਕ ਟਾਪੂ (ਅਮਰੀਕਾ) 2 12 ਵੇਕ ਟਾਪੂ UM
ਪਾਲੀਨੇਸ਼ੀਆ
  ਅਮਰੀਕੀ ਸਮੋਆ (ਅਮਰੀਕਾ) 199 68,688 345.2 ਪਾਗੋ ਪਾਗੋ, ਫ਼ਾਗਾਟੋਗੋ[17] AS
  ਕੁੱਕ ਟਾਪੂ (ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ) 240 20,811 86.7 ਅਵਾਰੂਆ CK
  ਈਸਟਰ ਟਾਪੂ (ਚਿਲੀ) 163.6 3,791 23.1 ਹੰਗਾ ਰੋਆ CL
  ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਪਾਲੀਨੇਸ਼ੀਆ (ਫ਼੍ਰਾਂਸ) 4,167 257,847 61.9 ਪਪੀਤੇ PF
  ਹਵਾਈ (ਅਮਰੀਕਾ) 16,636 1,360,301 81.8 ਹੋਨੋਲੂਲੂ US
  ਨਿਊਏ (ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ) 260 2,134 8.2 ਅਲੋਫ਼ੀ NU
  ਪਿਟਕੇਰਨ ਟਾਪੂ (ਬਰਤਾਨੀਆ) 5 47 10 ਐਡਮਸਟਾਊਨ PN
  ਸਮੋਆ 2,944 179,000 63.2 ਏਪੀਆ WS
  ਤੋਕੇਲਾਊ (NZ) 10 1,431 143.1 ਨੁਕੂਨੋਨੂ TK
  ਟੋਂਗਾ 748 106,137 141.9 ਨੁਕੂ'ਅਲੋਫ਼ਾ TO
  ਤੁਵਾਲੂ 26 11,146 428.7 ਫ਼ੂਨਾਫ਼ੂਤੀ TV
  ਵਾਲਿਸ ਅਤੇ ਫ਼ੁਟੂਨਾ (ਫ਼੍ਰਾਂਸ) 274 15,585 56.9 ਮਾਤਾ-ਉਤੂ WF
ਕੁੱਲ 8,536,716 35,669,267 4.2
ਮੁੱਖ-ਧਰਤ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਕੁੱਲ 849,866 13,641,267 16.1
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਮੇਤ ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ

ਧਰਮਸੋਧੋ

ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਰਮ ਇਸਾਈਅਤ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਧਰਮ ਚੇਤਨਾਵਾਦੀ ਹਨ ਅਤੇ ਰੂੜੀਗਤ ਕਬੀਲੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤਾਕਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮਾ ਹੋਣ (ਟੋਕ ਪਿਸਿਨ ਵਿੱਚ ਮਸਲਈ) ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਹਾਲੀਆ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀਆਂ 'ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ "ਕੋਈ ਧਰਮ ਨਹੀਂ" ਨੂੰ ਹੁੰਗਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਾਸਤਕਵਾਦ, ਸ਼ੰਕਾਵਾਦ, ਧਰਮ-ਨਿਰਪੇਖ ਮਾਨਵਵਾਦ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਵਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਟੋਂਗਾ ਵਿੱਚ ਰੋਜਾਨਾ ਜੀਵਨ ਪਾਲੀਨੇਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਇਸਾਈ ਰਵਾਇਤਾਂ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੈ। ਤਿਆਪਤਾਤਾ, ਸਮੋਆ 'ਚ ਬਣਿਆ ਬਹਾ'ਈ ਪੂਜਾਘਰ ਬਹਾ'ਈ ਮੱਤ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇਸੋਧੋ

  1. ↑ For a history of the term, see Douglas & Ballard (2008) Foreign bodies: Oceania and the science of race 1750–1940
  2. ↑ "Oceania". 2005. The Columbia Encyclopedia, 6th ed. Columbia University Press.
  3. ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named OED
  4. ↑ Composition of macro geographical (continental) regions, geographical sub-regions, and selected economic and other groupings, United Nations Statistics Division. Revised August 28, 2007. Accessed on line October 11, 2007.
  5. ↑ The Atlas of Canada Archived 2012-11-04 at the Wayback Machine.. Revised Date Modified: August 17, 2004. Accessed on line January 31, 2011.
  6. ↑ "Encarta Mexico "Oceanía"". Mx.encarta.msn.com. Archived from the original on 2009-11-01. Retrieved 2009-04-17. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  7. ↑ Lewis, Martin W. (1997). The Myth of Continents: a Critique of Metageography. Berkeley: University of California Press. pp. 32. ISBN 0-520-20742-4, ISBN 0-520-20743-2. Interestingly enough, the answer [from a scholar who sought to calculate the number of continents] conformed almost precisely to the conventional list: North America, South America, Europe, Asia, Oceania (Australia plus New Zealand), Africa, and Antarctica. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (help)
  8. ↑ Udvardy. 1975. A classification of the biogeographical provinces of the world
  9. ↑ Steadman. 2006. Extinction & biogeography of tropical Pacific birds
  10. ↑ Regions and constituents as per UN categorisations/map except notes 2–3, 6. Depending on definitions, various territories cited below (notes 3, 5–7, 9) may be in one or both of Oceania and Asia or North America.
  11. ↑ The use and scope of this term varies. The UN designation for this subregion is "Australia and New Zealand."
  12. ↑ New Zealand is often considered part of Polynesia rather than Australasia.
  13. ↑ 13.0 13.1 Christmas Island and Cocos (Keeling) Islands are Australian external territories in the Indian Ocean southwest of Indonesia.
  14. ↑ Excludes parts of Indonesia, island territories in Southeast Asia (UN region) frequently reckoned in this region.
  15. ↑ Papua New Guinea is often considered part of Australasia and Melanesia. It is sometimes included in the Malay Archipelago of Southeast Asia.
  16. ↑ On 7 October 2006, government officials moved their offices in the former capital of Koror to Melekeok, located 20 km (12 mi) northeast of Koror on Babelthuap Island.
  17. ↑ Fagatogo is the seat of government of American Samoa.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਓਸ਼ੇਨੀਆ&oldid=616129" ਤੋਂ ਲਿਆ