ਸਈਅਦ ਨੁਸਰਤ ਜ਼ੈਦੀ (1923 – ਮਾਰਚ 2020) ਇੱਕ ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਵੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਲਾਸੀਕਲ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਉਸਨੇ ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ, ਈਰਾਨ, ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਦੁਬਈ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਵਿਕ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।

ਨੁਸਰਤ ਜ਼ੈਦੀ
ਮੂਲ ਨਾਮ
سید نصرت زیدی
ਜਨਮਨੁਸਰਤ ਜ਼ੈਦੀ
1923
ਮੇਮਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ[1]
ਮੌਤਮਾਰਚ 2020[2][3]
ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਕਿੱਤਾਕਵੀ
ਸ਼ੈਲੀਗਜ਼ਲ
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ19xx–2020

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਨੁਸਰਤ ਦਾ ਜਨਮ 1923 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੇਮਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1943 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਰਤਾਬ ਅਖਬਾਰ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਦੋ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੰਪੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫੌਜੀ ਲੇਖਾ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘੱਟ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ " ਕਲਰਕ " ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵ੍ਹਾਈਟ-ਕਾਲਰ ਵਰਕਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਜਾਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।[4] ਉਹ ਸਾਹਿਤਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਹਿਸਾਨ ਦਾਨਿਸ਼ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਹਬੀਬ ਜਾਲਿਬ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਵਿ-ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਆਪਣੇ ਕਲਰਕ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੂੰ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਹਿਮਦ ਫਰਾਜ਼, ਜਮੀਲ ਯੂਸਫ, ਖਤੀਰ ਗਜ਼ਨਵੀ ਅਤੇ ਫਾਰਿਕ ਬੁਖਾਰੀ ਵਰਗੇ ਉਰਦੂ ਕਵੀਆਂ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਰਸਾਲੇ ਹਮਦਮ ਨੇ ਸਵਾਤ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸ਼ਾਸਕ ਲਈ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸਨੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ PKR 500 ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ।[5]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਨੁਸਰਤ ਦਾ ਜਨਮ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਦੂਜੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ 1963 ਵਿੱਚ ਖੈਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮੁਮਤਾਜ਼ ਫਾਤਿਮਾ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅੰ. 2015 ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਨਜਮੁਸ ਸਦਾਫ਼ ਜ਼ੈਦੀ ਸੀ।[1]

ਸਾਹਿਤਕ ਕੈਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਨੁਸਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਮੁਸਤਫਾ ਜ਼ੈਦੀ ਅਤੇ ਅਹਿਸਾਨ ਦਾਨਿਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ। 1945 ਤੋਂ 1946 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਤਾਬ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰ ਲਈ ਲੇਖ ਲਿਖਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੂਚਨਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ RKR25 ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਲਈ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਕਾਵਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਬਸਰਾ-ਓ-ਤਾਜਜ਼ੀਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜ਼ਰਕਦਾ (1959), ਕੁਲੀਅਤ-ਏ-ਮੁਸਤਫਾ ਜ਼ੈਦੀ, ਹਰਫ-ਏ-ਕੁਦਜ਼, ਇੰਤਖਾਬ-ਏ-ਕਲਾਮ-ਏ-ਮੁਸਤਫਾ ਜ਼ੈਦੀ (2009), ਯਾਦ ਕਰੇ ਗੀ ਦੁਨੀਆ (2017), ਅਤੇ ਹਰਫ-ਓ- ਸਦਾ (2011) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[1]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 "Rendezvous with renowned poet Nusrat Zaidi". www.thenews.com.pk.
  2. "Chairman PAL Condoles Over Deaths Of Nusrat Zaidi And Rafique Ahmed". UrduPoint.
  3. "Roznama Dunya: روزنامہ دنیا :- شہر کی دنیا:-بزرگ شاعر نصرت زیدی کے انتقال پر افتخارعارف اور دیگر کا اظہار تعزیت". Daily Dunya: روزنامہ دنیا :- (in ਉਰਦੂ). 26 March 2020. Retrieved 20 May 2020.
  4. "Literary Circles Acknowledge Poetic Contribution Of Syed Nusrat Zaidi". UrduPoint.
  5. Kundi, Asma (October 5, 2018). "PAL Writers' Café hosts renowned poet". DAWN.COM.