ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ
ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਗਲੁਕ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੁਲਤਾਨ ਫਿਰੋਜ਼ ਸ਼ਾਹ ਤੁਗਲੁਕ (1351-88) ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਸਲਤਨਤ 'ਤੇ 1351 ਤੋਂ 1388 ਤਕ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।[3] ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਨੂੰ 'ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4] ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ (ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ) ਇੱਕ ਸਰਹੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਗਾਰਾਂ ਹਨ।[5]
ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ | |
|---|---|
 The National Martyrs Memorial, built at Hussainiwala in memory of the Sardar Bhagat Singh, Sukhdev and Rajguru | |
| ਉਪਨਾਮ: FZR | |
  ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ  ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ (ਭਾਰਤ) | |
| ਗੁਣਕ: 30°57′24″N 74°36′52″E / 30.956754°N 74.614428°E | |
| ਦੇਸ਼ | ਭਾਰਤ |
| ਰਾਜ | ਪੰਜਾਬ |
| ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ | ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ |
| ਬਾਨੀ | ਫ਼ਿਰੋਜ ਸ਼ਾਹ ਤੁਗ਼ਲਕ |
| ਨਾਮ-ਆਧਾਰ | ਫ਼ਿਰੋਜ ਸ਼ਾਹ ਤੁਗ਼ਲਕ |
| ਸਰਕਾਰ | |
| • ਕਿਸਮ | ਲੋਕਤੰਤਰੀ |
| • ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ | ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਘੁਬਾਇਆ (ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ) |
| • ਵਿਧਾਨਕ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ (ਸ਼ਹਿਰੀ) | ਪਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪਿੰਕੀ (ਇੱਕ) |
| • ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ (ਦਿਹਾਤੀ) | ਸਤਕਾਰ ਕੌਰ (ਇੱਕ)[1] |
| ਉੱਚਾਈ | 182 m (597 ft) |
| ਆਬਾਦੀ (2011)[‡] | |
| • ਕੁੱਲ | 1,10,091 |
| • ਘਣਤਾ | 380/km2 (1,000/sq mi) |
| ਵਸਨੀਕੀ ਨਾਂ | ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰੀ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰੀਆ |
| ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | |
| • ਸਰਕਾਰੀ | ਪੰਜਾਬੀ |
| • ਬੋਲੀ | ਮਲਵਈ |
| • ਹੋਰ | ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ |
| ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | ਯੂਟੀਸੀ+05:30 (IST) |
| ਪਿੰਨ | 152001 |
| UNLOCODE | IN FIR |
| ਏਰੀਆ ਕੋਡ | 91-1632 |
| ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ | PB:05 |
| ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ | 885/1000[2] ♂/♀ |
| ਸਾਖ਼ਰਤਾ | 69.80% |
| ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕਾ | ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ |
| ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ-ਹਲਕਾ | ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਸਿਟੀ |
| ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਏਜੰਸੀ | ਪੰਜਾਬ ਸ਼ਹਿਰੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ (PUDA) |
| ਮੁੱਖ ਰਾਜਮਾਰਗ | NH95 SH15 SH20 |
| ਮੌਸਮ | Cw (Köppen) |
| ਔਸਤ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ | 29.7 °C (85.5 °F) |
| ਔਸਤ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ | 16.9 °C (62.4 °F) |
| ਵਰਖਾ | 731.6 ਮਿ.ਮੀ. (28.80 ਇੰਚ) |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | www |
ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਦੀ ਚਾਰ ਦੀਵਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗੇਟ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾ ਗੇਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਸ (10) ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹਰ ਗੇਟ ਦਾ ਆਪਣਾ ਵੱਖਰਾ ਨਾਂ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੇਟਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹਨ: ਦਿੱਲੀ ਗੇਟ, ਮੋਰੀ ਗੇਟ, ਬਗਦਾਦੀ ਗੇਟ, ਜ਼ੀਰਾ ਗੇਟ, ਮਖੂ ਗੇਟ, ਬਾਸੀ ਗੇਟ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰੀ ਗੇਟ, ਕਸੂਰੀ ਗੇਟ, ਮੁਲਤਾਨੀ ਗੇਟ,ਅਤੇ ਮੈਗਜ਼ੀਨੀ ਗੇਟ ਆਦਿ। ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਬਗਦਾਦੀ ਗੇਟ, ਜ਼ੀਰਾ ਗੇਟ ਅਤੇ ਮੁਲਤਾਨੀ ਗੇਟ ਹੀ ਸਹੀ-ਸਲਾਮਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋ ਵੀ ਬਗਦਾਦੀ ਗੇਟ ਤੇ ਜ਼ੀਰਾ ਗੇਟ ਚੰਗੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹਨ ਪਰ ਮੁਲਤਾਨੀ ਗੇਟ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਸਤਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਗੇਟ ਮਲੀਆਮੇਟ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ http://www.hindustantimes.com/assembly-elections/assembly-elections-2017-only-6-women-legislators-make-entry-into-punjab-assembly/story-rpUsDjKcYUDyYqxjMsN21N.html
- ↑ http://www.census2011.co.in/census/city/13-firozpur.html
- ↑ Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. p. 98. ISBN 978-9-38060-734-4.
- ↑ Dhiman, Manoj (July 3, 1999). "tribuneindia... Regional Vignettes". Tribuneindia.com. Retrieved 2016-12-26.
- ↑ "Firozpur". Info Punjab. Retrieved 2006-10-14.