ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ[1] ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇੱਕਸਦਨੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ 117 ਮੈਂਬਰੀ ਸਦਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 16ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹੈ। ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਚੋਣ 117 ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[2]
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ | |
---|---|
ਕਿਸਮ | |
ਕਿਸਮ | ਇੱਕਸਦਨੀ |
ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ | |
ਸਪੀਕਰ | |
ਉਪ ਸਪੀਕਰ | |
ਸਦਨ ਦੇ ਆਗੂ (ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ) | |
ਨੇਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ | |
ਬਣਤਰ | |
ਸੀਟਾਂ | 117 (ਬਹੁਮਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀਟਾਂ-59) |
ਸਿਆਸੀ ਦਲ | ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ (92)
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ (25) ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ (18)
|
ਮਿਆਦ | 5 ਸਾਲ |
ਚੋਣਾਂ | |
ਪਹਿਲੀ ਪਿਛਲੀ ਪੋਸਟ | |
ਪਹਿਲੀਆਂ ਚੋਣ | 26 ਮਾਰਚ 1952 |
ਆਖਰੀ ਚੋਣ | 20 ਫਰਵਰੀ 2022 |
ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ | |
ਵਿਧਾਨ ਭਵਨ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਭਾਰਤ | |
ਵੈੱਬਸਾਈਟ | |
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ |
ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ
ਸੋਧੋਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੌਂਸਲ 'ਭਾਰਤੀ ਕੌਂਸਲਾਂ ਐਕਟ, 1861' ਅਧੀਨ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ. ਇਹ ਸਿਰਫ 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਐਕਟ 1919' ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਐਕਟ 1935' ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ 175 ਮੈਂਬਰੀ ਨਾਲ ਗਠਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1937 ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1947 ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਪੂਰਵ ਵਿਉਂਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 79 ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
1947 - ਵਰਤਮਾਨ
ਸੋਧੋ15 ਜੁਲਾਈ 1948 ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅੱਠ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨੇ ਇਕੋ ਅਹੁਦੇ ਪੈਪਸੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਰਚਿਆ। ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ) ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ (ਉੱਪਰੀ ਸਦਨ)। 1956 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਪੰਜਾਬ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਸੀਟਾਂ 40 ਸੀਟਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 46 ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 1957 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 51 ਹੋ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ 1966 ਵਿੱਚ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਹਰਿਆਣਾ , ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ 40 ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ 50 ਸੀਟਾਂ ਲਈ 104 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 1 ਜਨਵਰੀ 1970 ਨੂੰ, ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸਦਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 2022 ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ
ਸੋਧੋਇਥੇ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾ ਦਲਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ
ਰੈਂਕ | ਪਾਰਟੀ | ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ | ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ | ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ | % ਵਿੱਚ ਵੋਟ |
---|---|---|---|---|---|
1 | ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ | 117 | 92 | 42.01 | 23.71 |
2 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | 117 | 18 | 22.98 | 38.50 |
3 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | 97 | 3 | 17.68 | 25.24 |
4 | ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ | 68 | 2 | 6.60 | 5.39 |
ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਕਾਰਜਕਾਲ) |
ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ | ਕਾਰਜਕਾਲ |
---|---|---|
ਪਹਿਲੀ (1 ਨਵੰਬਰ 1898 - 3 ਜੁਲਾਈ 1909) |
ਵਿਲਿਅਮ ਮਕੈਕਵਰਥ ਯੰਗ | 1 ਨਵੰਬਰ 1897 - 28 ਫਰਵਰੀ 1902 |
ਚਾਰਲਸ ਮੋਂਟਗੋਮਰੀ ਰਿਵਜ਼ | 10 ਨਵੰਬਰ 1902 - 28 ਫਰਵਰੀ 1907 | |
ਡੈਨਜ਼ਲ ਚਾਰਲਸ ਜੇਲ ਇਬਟਸਨ | 29 ਜੁਲਾਈ 1905 | |
5 ਅਗਸਤ 1905 | ||
ਲੂਈ ਵਿਲੀਅਮ ਡੇਨ | 3 ਜੁਲਾਈ 1909 | |
ਦੂਜੀ (3 ਜਨਵਰੀ 1910 - 14 ਦਸੰਬਰ 1912) |
12 ਮਾਰਚ 1910 - 14 ਦਸੰਬਰ 1912 | |
ਤੀਜੀ (4 ਜਨਵਰੀ 1913 - 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1916) |
4 ਜਨਵਰੀ 1913 - 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1913 | |
ਮਾਈਕਲ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਓਡਵਾਇਅਰ | 19 ਸਤੰਬਰ 1913 - 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1916 | |
ਚੌਥੀ (12 ਜੂਨ 1916 - 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1920) |
12 ਜੂਨ 1916 - 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 | |
ਐਡਵਰਡ ਡਗਲਸ ਮੈਕਲੇਗਨ | 10 ਨਵੰਬਰ 1919 - 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1920 | |
ਹਰਬਰਟ ਜਾਨ ਮੇਨਾਰਡ (ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ) |
21 ਨਵੰਬਰ 1918 - 12 ਦਸੰਬਰ 1918 |
ਪ੍ਰਧਾਨ
ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਕਾਰਜਕਾਲ) |
ਨਾਮ | ਕਾਰਜਕਾਲ | ਰਾਜਪਾਲ | |
---|---|---|---|---|
ਪਹਿਲੀ (8 ਜਨਵਰੀ 1921 - 27 ਅਕਤੂਬਰ 1923) | ਮੌਂਟਾਗੂ ਸ਼ੇਅਰਡ ਡੇਵਸ ਬਟਲਰ | 8 ਜਨਵਰੀ 1921 | 21 ਮਾਰਚ 1922 | ਐਡਵਰਡ ਡਗਲਸ ਮੈਕਲੇਗਨ |
ਹਰਬਰਟ ਐਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰ ਕਾਸਨ | 10 ਮਈ 1922 | 27 ਅਕਤੂਬਰ 1923 | ||
ਦੂਜੀ (2 ਜਨਵਰੀ 1924 - 27 ਅਕਤੂਬਰ 1926) |
2 ਜਨਵਰੀ 1924 | 16 ਜਨਵਰੀ 1925 | ਐਡਵਰਡ ਡਗਲਸ ਮੈਕਲੇਗਨ ਅਤੇ ਵਿਲੀਅਮ ਮੈਲਕਮ ਹੈਲੀ | |
ਸ਼ੇਖ਼ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ | 16 ਜਨਵਰੀ 1925 | 4 ਸਤੰਬਰ 1925 | ||
ਸ਼ਹਾਬ-ਉਦ-ਦੀਨ ਵਿਰਕ | 3 ਦਸੰਬਰ 1925 | 27 ਅਕਤੂਬਰ 1926 | ||
ਤੀਜੀ (3 ਜਨਵਰੀ 1927 - 26 ਜੁਲਾਈ 1930) |
4 ਜਨਵਰੀ 1927 | 26 ਜੁਲਾਈ 1930 | ਵਿਲੀਅਮ ਮੈਲਕਮ ਹੈਲੀ ਅਤੇ ਜੌਫਰੀ ਫਿਸ਼ਰਵੇ ਮੋਂਟੋਰਮੇਂਸੀ | |
ਚੌਥੀ (24 ਅਕਤੂਬਰ 1930 - 10 ਨਵੰਬਰ 1936) |
25 ਅਕਤੂਬਰ 1930 | 24 ਜੁਲਾਈ 1936 | ਜੀਓਫਰੀ ਫਿਟਜ਼ੇਰਵੇਅ ਮਾਂਟਮੋਰਨਰਸੀ, ਸਿਕੰਦਰ ਹਯਾਤ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਵਿਲੀਅਮ ਐਮਰਸਨ | |
ਛੋਟੂ ਰਾਮ | 20 ਅਕਤੂਬਰ 1936 | 10 ਨਵੰਬਰ 1936 |
ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ
ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ | ਨਾਮ | ਕਾਰਜਕਾਲ | |
---|---|---|---|
ਪਹਿਲੀ | ਸਰਦਾਰ ਮਹਿਤਾਬ ਸਿੰਘ | 23 ਫਰਵਰੀ 1921 | 24 ਅਕਤੂਬਰ 1921 |
ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ | 3 ਨਵੰਬਰ 1921 | 27 ਅਕਤੂਬਰ 1923 | |
ਦੂਜੀ | ਸ਼ੇਖ਼ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ | 5 ਜਨਵਰੀ 1924 | 16 ਜਨਵਰੀ 1925 |
ਮੋਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ | 5 ਮਾਰਚ 1925 | 27 ਅਕਤੂਬਰ 1926 | |
ਤੀਜੀ | ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ | 5 ਜਨਵਰੀ 1927 | 21 ਜੁਲਾਈ 1927 |
ਹਬੀਬੁੱਲਾ | 21 ਜੁਲਾਈ 1927 | 26 ਜੁਲਾਈ 1930 | |
ਚੌਥੀ | ਹਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ | 8 ਨਵੰਬਰ 1930 | 17 ਜਨਵਰੀ 1931 |
ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ | 2 ਮਾਰਚ 1931 | 10 ਨਵੰਬਰ 1936 |
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ
ਸੋਧੋਨੰ. | ਨਾਮ | ਕਦੋ ਤੋਂ | ਕਦੋ ਤੱਕ | ਪਾਰਟੀ | ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ | |
---|---|---|---|---|---|---|
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ (1937-1947) | ||||||
1 | ਸ਼ਹਾਬ-ਉਦ-ਦੀਨ ਵਿਰਕ | 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937 | 16 ਮਾਰਚ 1945 | ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ | 1 | |
2 | ਸਤਿਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘਾ | 21 ਮਾਰਚ 1946 | 4 ਜੁਲਾਈ 1947 | 2 | ||
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (1947-ਹੁਣ ਤਕ) | ||||||
1 | ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ | 1 ਨਵੰਬਰ 1947 | 20 ਜੂਨ 1951 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | - | |
2 | ਸਤ ਪਾਲ | 5 ਮਈ 1952 | 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1954 | ਪਹਿਲੀ | ||
| 3 | ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ | 18 ਮਈ 1954 | ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | |||
ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | 13 ਮਾਰਚ 1962 | ਦੂਜੀ | ||||
4 | ਪ੍ਰਬੋਧ ਚੰਦਰਾ | 14 ਮਾਰਚ 1962 | 18 ਮਾਰਚ 1964 | ਤੀਜੀ | ||
5 | ਹਰਬੰਸ ਲਾਲ ਗੁਪਤਾ | 25 ਮਾਰਚ 1964 | 19 ਮਾਰਚ 1967 | |||
6 | ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ | 21 ਮਾਰਚ 1967 | 13 ਮਾਰਚ 1969 | ਅਕਾਲੀ ਦਲ - ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ | ਚੌਥੀ | |
7 | ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ | 14 ਮਾਰਚ 1969 | ਮਾਰਚ 1972 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | 5 ਵੀਂ | |
ਮਾਰਚ 1972 | 3 ਸਤੰਬਰ 1973 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | 6 ਵੀਂ | |||
8 (i) | ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ | 25 ਸਤੰਬਰ 1973 | 30 ਜੂਨ 1977 | |||
9 (i) | ਰਵੀ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ | 1 ਜੁਲਾਈ 1977 | 27 ਜੂਨ 1980 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | 7 ਵੀਂ | |
10 | ਬ੍ਰਿਜ ਭੂਸ਼ਨ ਮੇਹਰਾ | 1 ਜੁਲਾਈ 1980 | 13 ਅਕਤੂਬਰ 1985 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ | 8 ਵਾਂ | |
9 (ii) | ਰਵੀ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ | 15 ਅਕਤੂਬਰ 1985 | 27 ਮਈ 1986 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | 9 ਵੇ | |
11 | ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਿਨਹਾਸ | 2 ਜੂਨ 1986 | 15 ਮਾਰਚ 1992 | |||
12 | ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਅਜਨਾਲਾ | 17 ਮਾਰਚ 1992 | 9 ਜੂਨ 1993 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ | 10 ਵੀਂ | |
13 | ਹਰਨਾਮ ਦਾਸ ਜੌਹਰ | 21 ਜੁਲਾਈ 1993 | 23 ਨਵੰਬਰ 1996 | |||
14 | ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਡੱਲੇਕੇ | 23 ਦਸੰਬਰ 1996 | 2 ਮਾਰਚ 1997 | |||
15 (i) | ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਟਵਾਲ | 4 ਮਾਰਚ 1997 | 20 ਮਾਰਚ 2002 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | 11 ਵੀਂ | |
8 (ii) | ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ | 21 ਮਾਰਚ 2002 | 15 ਮਾਰਚ 2007 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | 12 ਵੀਂ | |
16 | ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋ | 16 ਮਾਰਚ 2007 | 19 ਮਾਰਚ 2012 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | 13 ਵੀਂ | |
15 (ii) | ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਟਵਾਲ | 20 ਮਾਰਚ 2012 | 27 ਮਾਰਚ 2017 | 14 ਵੀਂ | ||
17 | ਰਾਣਾ ਕੇ ਪੀ ਸਿੰਘ | 27 ਮਾਰਚ 2017 | 19 ਮਾਰਚ 2022 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | 15 ਵੀਂ | |
18 | ਕੁਲਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧਵਾਂ | 19 ਮਾਰਚ 2022 | ਮੌਜੂਦਾ | ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ | 16ਵੀਂ |
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਉੱਪ ਸਪੀਕਰ
ਸੋਧੋਨਾਮ | ਕਦੋ ਤੋਂ | ਕਦੋ ਤੱਕ | ਪਾਰਟੀ | |
---|---|---|---|---|
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ (1937-1947) | ||||
ਦਸੌਂਧਾ ਸਿੰਘ | 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937 | 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1941 | ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ | |
ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ | 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1941 | 16 ਮਾਰਚ 1945 | ||
ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ | 26 ਮਾਰਚ 1946 | 4 ਜੁਲਾਈ 1947 | ||
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (1947-ਹੁਣ ਤਕ) | ||||
ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਾਂ ਚੰਦ | 03.11.1947 | 20.03.1951 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | |
ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ੈਨੋ ਦੇਵੀ | 26.03.1951 | 20.06.1951 | ||
ਡਾ. ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਢਿਲੋਂ | 10.05.1952 | 17.05.1954 | ||
ਸਵਰੂਪ ਸਿੰਘ | 19.05.1954 | 28.02.1962 | ||
ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ੈਨੋ ਦੇਵੀ | 19.03.1962 | 31.10.1966 | ||
ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੋਹਨ | 27.03.1967 | 27.11.1967 | ਅਕਾਲੀ ਦਲ - ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ | |
ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ | 08.12.1967 | 23.08.1968 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | |
ਬ੍ਰਿਗ. ਬਿਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ | 20.03.1969 | 24.04.1970 | ||
28.07.1970 | 13.10.1971 | |||
ਡਾ. ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ | 28.03.1972 | 25.09.1973 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | |
ਨਾਸੀਬ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ | 28.09.1973 | 30.04.1977 | ||
ਪੰਨਾ ਲਾਲ ਨਾਇਰ | 08.07.1977 | 17.02.1980 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | |
ਗੁਆਇਜਰ ਸਿੰਘ | 08.07.1980 | 26.06.1985 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ | |
ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋ | 05.11.1985 | 06.05.1986 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | |
ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ | 02.06.1986 | 05.03.1988 | ||
ਰੋਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਡੋਗਰਾ | 07.04.1992 | 07.01.1996 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ | |
ਨਰੇਸ਼ ਠਾਕੁਰ | 28.02.1996 | 11.02.1997 | ||
ਸਵਰਨ ਰਾਮ | 18.06.1997 | 26.07.1997 | ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ | |
ਬਲਦੇਵ ਰਾਜ ਚਾਵਲਾ | 23.12.1997 | 31.12.1999 | ||
ਸਤਪਾਲ ਗੋਸੈਨ | 05.09.2000 | 24.02.2002 | ||
ਪ੍ਰੋ. ਦਰਬਾਰੀ ਲਾਲ | 26.06.2002 | 10.03.2003 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | |
ਬੀਰ ਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ | 27.03.2003 | 09.07.2004 | ||
ਪ੍ਰੋ. ਦਰਬਾਰੀ ਲਾਲ | 12.07.2004 | 03.2007 | ||
03.2007 | 10.03.2012 | ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ | ||
ਦਿਨੇਸ਼ ਸਿੰਘ | 20.03.2012 | 11.03.2017 | ||
ਅਜਾਇਬ ਸਿੰਘ ਭੱਟੀ | 16.06.2017 | ਮੌਜੂਦਾ | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ
ਸੋਧੋਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਲਈ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ
ਨੰ. | ਨਾਮ | ਕਾਰਜਕਾਲ | ਪਾਰਟੀ | |
---|---|---|---|---|
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ||||
1 | ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ | 1937 | 1940 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
2 | ਲਾਲਾ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ | 1940 | 1946 | |
3 | ਇਫਤਿਖ਼ਾਰ ਹੁਸੈਨ ਖਾਂ ਮਾਮਦੋਟ | 1946 | 1947 | ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ |
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ||||
- | ਖਾਲੀ | 15 ਅਗਸਤ 1947 | 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 | - |
1 | ਗੋਪਾਲ ਸਿੰਘ ਖ਼ਾਲਸਾ | 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 | ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ |
- | ਖਾਲੀ | ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | ਅਪ੍ਰੈਲ 1962 | - |
2 | ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ | ਅਪ੍ਰੈਲ 1962 | 5 ਜੁਲਾਈ 1966 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ |
- | ਖਾਲੀ | 5 ਜੁਲਾਈ 1966 | 1 ਨਵੰਬਰ 1966 | - |
2 | ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ | 1 ਨਵੰਬਰ 1 9 66 | 8 ਮਾਰਚ 1967 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ |
3 | ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਰਾੜੇਵਾਲਾ | 9 ਮਾਰਚ 1967 | 24 ਨਵੰਬਰ 1967 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
- | ਖਾਲੀ | 24 ਨਵੰਬਰ 1967 | 17 ਫਰਵਰੀ 1969 | - |
4 | ਮੇਜਰ ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ | 17 ਫਰਵਰੀ 1969 | 14 ਜੂਨ 1971 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
- | ਖਾਲੀ | 14 ਜੂਨ 1971 | 16 ਮਾਰਚ 1972 | - |
5 | ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ | 16 ਮਾਰਚ 1972 | 2 ਅਕਤੂਬਰ 1972 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ |
6 | ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ | 2 ਅਕਤੂਬਰ 1972 | 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 1977 | |
- | ਖਾਲੀ | 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 1977 | 19 ਜੂਨ 1977 | - |
7 | ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ | 19 ਜੂਨ 1977 | 17 ਫਰਵਰੀ 1980 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
- | ਖਾਲੀ | 17 ਫਰਵਰੀ 1980 | 7 ਜੂਨ 1980 | - |
6 | ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ | 7 ਜੂਨ 1980 | 7 ਅਕਤੂਬਰ 1983 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ |
- | ਖਾਲੀ | 7 ਅਕਤੂਬਰ 1983 | 29 ਸਤੰਬਰ 1985 | - |
8 | ਗੁਰਬਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਰਾੜ | 29 ਸਤੰਬਰ 1985 | 11 ਮਈ 1987 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
- | ਖਾਲੀ | 11 ਮਈ 1987 | 25 ਫਰਵਰੀ 1992 | - |
9 | ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਕੈਥ | 25 ਫਰਵਰੀ 1992 | 12 ਫਰਵਰੀ 1997 | ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ |
10 | ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਭੱਠਲ | 12 ਫਰਵਰੀ 1997 | 28 ਨਵੰਬਰ 1998 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
11 | ਚੌਧਰੀ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ | 28 ਨਵੰਬਰ 1998 | 26 ਫਰਵਰੀ 2002 | |
6 | ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ | 26 ਫਰਵਰੀ 2002 | 1 ਮਾਰਚ 2007 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ |
10 | ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਭੱਠਲ | 1 ਮਾਰਚ 2007 | 14 ਮਾਰਚ 2012 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
12 | ਸੁਨੀਲ ਜਾਖੜ | 14 ਮਾਰਚ 2012 | 11 ਦਿਸੰਬਰ 2015 | |
13 | ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ | 11 ਦਿਸੰਬਰ 2015 | 11 ਨਵੰਬਰ 2016 | |
- | ਖਾਲੀ | 11 ਨਵੰਬਰ 2016 | 16 ਮਾਰਚ 2017 | - |
14 | ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਫੂਲਕਾ | 16 ਮਾਰਚ 2017 | 9 ਜੁਲਾਈ 2017 | ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ |
15 | ਸੁਖਪਾਲ ਸਿੰਘ ਖਹਿਰਾ | 9 ਜੁਲਾਈ 2017 | 26 ਜੁਲਾਈ 2018 | |
16 | ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਚੀਮਾ | 27 ਜੁਲਾਈ 2018 | ਮੌਜੂਦ |
ਅੰਤ੍ਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (1947-1951)
ਸੋਧੋ3 ਜੂਨ 1947 ਨੂੰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਜਿਸ ਨੂੰ 1946 ਵਿੱਚ ਚੁਣ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵੰਡਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੰਡ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਜੂਦਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ। ਪੂਰਬੀ ਭਾਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਜੂਦਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ। ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 79 ਮੈਂਬਰ ਸਨ.[4]
15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ.
1 ਨਵੰਬਰ 1947 ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਿਮ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬੈਠੀ। ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ 2 ਦਿਨ ਬਾਅਦ 3 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਨ ਚੰਦ ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ।
6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1949 ਨੂੰ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਦੂਜੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਲਿਆਂਦਾ। ਡਾ. ਭਾਰਗਵ ਇੱਕ ਵੋਟ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਮਤੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ 40 ਵੋਟਾਂ ਤੇਂ 39 ਵਿਰੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ।
ਉਸੇ ਦਿਨ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਚੁਣਿਆ ਅਤੇ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1949 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸੱਸਰ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 18 ਅਕਤੂਬਰ 1949 ਨੂੰ ਭਾਰਗਵ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ।
ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਨ ਚੰਦ ਨੇ 20 ਮਾਰਚ 1951 ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਛੱਨੋ ਦੇਵੀ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ 20 ਜੂਨ 1951 ਨੂੰ ਭੰਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪਿਛਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ
ਸੋਧੋਵਿਧਾਨ ਸਭਾ | ਕਾਰਜਕਾਲ | ਸਰਕਾਰ | ਨੋਟ | |
---|---|---|---|---|
ਪਹਿਲੀ ਬੈਠਕ | ਭੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ | |||
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ | ||||
1 | 5 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937 | 19 ਮਾਰਚ 1945 | ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ | ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿਭਾਜਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਵਧਾਈ ਗਈ |
2 | 21 ਮਾਰਚ 1946 | 4 ਜੁਲਾਈ 1947 | ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। | |
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ||||
- | 1 ਨਵੰਬਰ 1947 | 20 ਜੂਨ 1951 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ |
1 | 3 ਮਈ 1952 | 31 ਮਾਰਚ 1957 | ||
2 | 24 ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | 1 ਮਾਰਚ 1962 | ||
3 | 13 ਮਾਰਚ 1962 | 28 ਫਰਵਰੀ 1967 | 5 ਜੁਲਾਈ 1966 ਤੋਂ 1 ਨਵੰਬਰ 1966 ਤਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਮੁਅੱਤਲ ਰਹੀ। | |
4 | 20 ਮਾਰਚ 1967 | 23 ਅਗਸਤ 1968 | ਅਕਾਲੀ ਦਲ - ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ | ਅਸੈਂਬਲੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। |
5 | 13 ਮਾਰਚ 1969 | 13 ਜੂਨ 1971 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | ਅਸੈਂਬਲੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। |
6 | 21 ਮਾਰਚ 1972 | 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 1977 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | ਅਪਾਤਕਾਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਵਧਾਈ ਗਈ। |
7 | 30 ਜੂਨ 1977 | 17 ਫਰਵਰੀ 1980 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। |
8 | 23 ਜੂਨ 1980 | 26 ਜੂਨ 1985 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | 6 ਅਕਤੂਬਰ 1983 ਤੋਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਮੁਅੱਤਲ ਸੀ। |
9 | 14 ਅਕਤੂਬਰ 1985 | 11 ਮਈ 1987 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। |
10 | 16 ਮਾਰਚ 1992 | 11 ਫਰਵਰੀ 1997 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | |
11 | 3 ਮਾਰਚ 1997 | 26 ਫਰਵਰੀ 2002 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | |
12 | 21 ਮਾਰਚ 2002 | 27 ਫਰਵਰੀ 2007 | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ | |
13 | 1 ਮਾਰਚ 2007 | ਮਾਰਚ 2012 | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ | |
14 | ਮਾਰਚ 2012 | 11 ਮਾਰਚ 2017 | ||
15 | 24 ਮਾਰਚ 2017 | ਹੁਣ ਤਕ | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
ਹੋਰ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ http://legislativebodiesinindia.nic.in/Punjab.htm Homepage
- ↑ "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2011-10-31. Retrieved 2014-03-30.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (|url-status=
suggested) (help) - ↑ 3.0 3.1 ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ 1897-2013, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰਾਂਤਿਕ ਅਸੈਂਬਲੀ, ਲਾਹੌਰ - ਪਾਕਿਸਤਾਨ, 2015
- ↑ ਪੰਨਾ xxviii-xxix ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਕੰਪੰਡਿਅਮ।