ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ
ਨਾਟ- ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ (ਜਨਮ 7 ਅਕਤੂਬਰ 1964) ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਚੰਡੀਗੜ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ।
| ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 7 ਅਕਤੂਬਰ 1964 ਧਾਲੀਵਾਲ ,ਅਜਨਾਲਾ,ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ; ਐਨ.ਐਸ.ਡੀ.ਦਿੱਲੀ, |
| ਕਿੱਤਾ | ਆਲੋਚਕ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਸੰਪਾਦਕ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਡਜਾਈਨਰ, |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | |
| https://www.facebook.com/#!/kewal.dhaliwal.7 | |
ਜੀਵਨਸੋਧੋ
ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੇੜੇ ਅਜਨਾਲਾ ਜਿਲ੍ਹਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ।[1]
- ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕਕਾਰਾਂ ਤੇ ਰੰਗ ਕਰਮੀਆਂ ਦੀ ਚੌਥੀ ਪੀੜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁਖ ਨਾਂ ਹੈ। ਉਹ ਲਗਭਗ 35 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਰੰਗਮੰਚ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕਰਮਸ਼ੀਲ ਹੈੈ। ਓਸ ਨੇ 1978 ਵਿਚ ਭਾਜੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਬਤੌਰ ਕਲਾਕਾਰ ਆਪਣੇ ਨਾਟ ਸਫਰ ਆਗਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸਫਰ 1988 ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। 1988 ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਐਨ.ਐਸ.ਡੀ. (ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਕੂਲ ਆਫ ਡਰਾਮਾ) ਵਿੱਚ ਨਾਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡਿਜਾਇਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਐਨ.ਐਸ.ਡੀ. ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਟ ਗਰੁਪ ਮੰਚ ਰੰਗਮੰਚ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਗਰੁਪ ਦੇ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਹੀ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਹੁਣ ਤਕ ਨਾਟਕ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਰੰਗ ਮੰਚ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਓਸ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਇੱਕ ਨਾਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੇ ਵਜੋਂ ਹੀ ਬਣੀ,ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਨੇ ਕਾਫੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਨਾਟ ਰਚਨਾਵਾਂ ਛਪਵਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਚਾਣ ਇੱਕ ਨਾਟਕਕਾਰ ਦੇ ਤੋਰ ਤੇ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ।
ਮੰਚ ਰੰਗਮੰਚਸੋਧੋ
ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੇ ਮੰਚ ਰੰਗਮੰਚ ਨਾਮ ਦਾ ਨਾਟ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੇ ਐਨ.ਐਸ.ਡੀ. ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਚਲਦੇ ਆ ਰਹੇ ਰੰਗਮੰਚ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਬਦਲਾਵ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ;
- ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਰੰਗਮੰਚ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸ਼ਨਲ ਲੁੱਕ ਦਿੱਤੀ।
- ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ 2000 ਦੇ ਕਰੀਬ ਨਾਟਕਾਂ ਦੇ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤੇ।
- ਆਪਣੇ ਤੌਰ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮਦਦ ਦੇ ਛੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਥੀਏਟਰ ਫੈਸਟੀਵਲ ਕੀਤੇ।
- ਕਵਿਤਾ,ਕਹਾਣੀਤੇ ਨਾਵਲ ਦਾ ਮੰਚਨ ਕੀਤਾ।
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕ ਖੇਡੇ ਤੇ ਸਾਰੇ ਨਾਟਕ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖੇਡੇ।
- ਆਪਣਾ ਰੰਗ ਮੰਚ ਭਵਨ ਉਸਾਰਿਆ।
ਨਾਟਕਸੋਧੋ
ਨਾਟ-ਸੰਗ੍ਰਹਿਸੋਧੋ
ਬਾਲ ਨਾਟਕਸੋਧੋ
ਨਾਟਕਸੋਧੋ
ਸੰਪਾਦਨਸੋਧੋ
ਰੰਗ ਮੰਚ ਤੇ ਲੇਖਸੋਧੋ
- ਰੰਗ ਕਰਮੀ ਦੀ ਤੀਸਰੀ ਅੱਖ
ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਾਂਸੋਧੋ
- ਮਾਂ (ਮੈਕਸਿਮ ਗੋਰਕੀ)
- ਮੇਦਨੀ (ਸਵਰਾਜਬੀਰ)
- ਸ਼ਾਇਰੀ (ਸਵਰਾਜਬੀਰ )
- ਕਬੀਰ (ਐਸ.ਐਨ ਸੇਵਕ)
- ਕੈਦੋਂ (ਸ਼ਹਿਰਯਾਰ )
- ਕੋਰਟ ਮਾਰਸ਼ਲ (ਸਵਦੇਸ਼ ਦੀਪਕ )
- ਤਸਵੀਰਾਂ (ਸਵਰਾਜਬੀਰ )
- ਪੁਲ-ਸਿਰਾਤ (ਸਵਰਾਜਬੀਰ )
- ਮੈਂ ਪੰਜਾਬ ਬੋਲਦਾ ਹਾਂ (ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ)
ਸਨਮਾਨਸੋਧੋ
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕਸੋਧੋ
- (http://www.magazine.manchanpunjab.org/column?c=1)(ਮੰਚਨ ਪੰਜਾਬ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਹੈ।)
- (https://www.facebook.com/#!/kewal.dhaliwal.7?fref=ts) (ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਦੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਆਈ ਡੀ)