ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ

ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੌਰਵ ਚਾਂਦੀਦਾਸ ਗਾਂਗੁਲੀ, ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਦਾਦਾ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਭਾਰ

ਸੌਰਵ ਚੰਦੀਦਾਸ ਗਾਂਗੁਲੀ (ਜਨਮ 8 ਜੁਲਾਈ 1972), ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਦਾਦਾ (ਭਾਵ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿੱਚ "ਵੱਡਾ ਭਰਾ") ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕੌਮੀ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਸੀ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ[1] ਅਤੇ ਵਿਜ਼ਡਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਬੋਰਡ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ[2] ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਖੇਡ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਟੀਮ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕਪਤਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਇੱਕ। ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਹ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਫ਼ ਸਾਈਡ' ਤੇ ਖੇਡਦਾ ਸੀ, ਵਿਕਟ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਟ੍ਰੋਕੈਪ ਵਰਗ ਅਤੇ ਕਵਰ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਪਨਾਮ 'ਗੁੱਡ ਆਫ਼ ਦਾ ਆਫ਼ ਸਾਈਡ'[3] ਮਿਲਿਆ।

Sourav Ganguly
Sourav Ganguly closeup.jpg
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪੂਰਾ ਨਾਮ
Sourav Chandidas Ganguly
ਜਨਮ (1972-07-08) 8 ਜੁਲਾਈ 1972 (ਉਮਰ 50)
Behala, Calcutta, West Bengal, India
ਛੋਟਾ ਨਾਮDada, Prince of Calcutta, God of the Off Side
ਕੱਦ5 ft 11 in (1.80 m)
ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਅੰਦਾਜ਼Left-handed
ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਅੰਦਾਜ਼Right arm medium
ਭੂਮਿਕਾBatsman
ਪਰਿਵਾਰ
​
(ਵਿ. 1997)​

Snehasish Ganguly (brother)
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ
ਪਹਿਲਾ ਟੈਸਟ (ਟੋਪੀ 206)20 June 1996 ਬਨਾਮ England
ਆਖ਼ਰੀ ਟੈਸਟ6 November 2008 ਬਨਾਮ Australia
ਪਹਿਲਾ ਓਡੀਆਈ ਮੈਚ (ਟੋਪੀ 84)11 January 1992 ਬਨਾਮ ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼
ਆਖ਼ਰੀ ਓਡੀਆਈ15 November 2007 ਬਨਾਮ Pakistan
ਓਡੀਆਈ ਕਮੀਜ਼ ਨੰ.99, 1, 24, 21
ਘਰੇਲੂ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਸਾਲਟੀਮ
1990–2010Bengal
2000Lancashire
2005Glamorgan
2006Northamptonshire
2008–10Kolkata Knight Riders
2011–2012Pune Warriors India
ਖੇਡ-ਜੀਵਨ ਅੰਕੜੇ
ਪ੍ਰਤਿਯੋਗਤਾ Test ODI FC LA
ਮੈਚ 113 311 254 437
ਦੌੜਾਂ 7,212 11,363 15,687 15,622
ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ 42.17 41.02 44.18 43.32
100/50 16/35 22/72 33/89 31/97
ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਸਕੋਰ 239 183 239 183
ਗੇਂਦਾਂ ਪਾਈਆਂ 3,117 4,561 11,108 8,199
ਵਿਕਟਾਂ 32 100 167 171
ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ 52.53 38.49 36.52 38.86
ਇੱਕ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ 5 ਵਿਕਟਾਂ 0 2 4 2
ਇੱਕ ਮੈਚ ਵਿੱਚ 10 ਵਿਕਟਾਂ 0 0 0 0
ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ 3/28 5/16 6/46 5/16
ਕੈਚਾਂ/ਸਟੰਪ 71/– 100/– 168/– 131/–
Source: Cricinfo, 2 January 2013

ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਦੀ ਗਵਰਨਿੰਗ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਚਾਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ 2016 ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।[4] ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ[5] ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਹਨ।

ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ, ਸਨੇਹਾਸ਼ਿਸ ਨੇ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫ਼ਲ ਕਪਤਾਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[6] ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[7][8][9] ਉਸਨੇ ਸਟੇਟ ਅਤੇ ਸਕੂਲੀ ਟੀਮਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਕੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ, ਉਹ ਇਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚਾਂ (ਇਕ ਰੋਜ਼ਾ) ਵਿੱਚ 8 ਵੇਂ ਨੰਬਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਕੋਰਰ ਅਤੇ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਅਤੇ ਇੰਜ਼ਮਾਮ ਉਲ ਹੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10,000 ਰਨਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੀਜੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਹਨ।

ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਰਤੀ ਘਰੇਲੂ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਜਿਵੇਂ ਰਣਜੀ ਅਤੇ ਦਲੀਪ ਟਰਾਫ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਖੇਡਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣਾ ਵੱਡਾ ਸਕੋਰ ਬਣਾਇਆ, ਉਸਨੇ 131 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਸ੍ਰੀ ਲੰਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦਾ ਮੈਚ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸਫ਼ਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਪੱਕੀ ਹੋ ਗਈ। 1999 ਦੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਰਲਡ ਕੱਪ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਰਾਹੁਲ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ 318 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਬੋਤਮ ਸਕੋਰ ਹੈ। ਟੀਮ ਦੇ ਦੂਜੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ 2000 ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਫ਼ਿਕਸਿੰਗ ਸਕੈਂਡਲ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾੜੀ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਦਵੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ 2003 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਲੋਂ ਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਕਾਰਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 2004 ਵਿੱਚ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਉਹ 2006 ਵਿੱਚ ਕੌਮੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਸਫ਼ਲ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕੋਚ ਗੇਗ ਚੈਪਲ ਨਾਲ ਕਈ ਮਸਲਿਆਂ 'ਤੇ ਝਗੜਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਫਿਰ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ 2007 ਦੇ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਗਾਂਗੁਲੀ 2008 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਟਵੰਟੀ -20 ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਰੁੱਧ ਘਰੇਲੂ ਟੈਸਟ ਲੜੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ. ਉਸਨੇ ਬੰਗਾਲ ਟੀਮ ਲਈ ਖੇਡਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਬੰਗਾਲ ਲਈ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਡਿਵਲਪਮੈਂਟ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਗਾਂਗੁਲੀ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 11,000 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਰਨ ਬਣਾਏ। ਉਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫ਼ਲ ਭਾਰਤੀ ਟੈਸਟ ਕਪਤਾਨਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 49 ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 21 ਜਿੱਤੇ। ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ 11 ਜਿੱਤਾਂ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫ਼ਲ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਹਨ।[11] ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਆਈਸੀਸੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਅੱਠਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਟੀਮ ਦਾ ਰੈਂਕ ਦੂਜਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਕਪਤਾਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਲੜਾਈ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਰਸ਼ਵਰਧਨ ਨੂਤੀਆ, ਸੰਜੀਵ ਗੋਇਨਕਾ ਅਤੇ ਉਤਸਵ ਪਾਰੇਖ ਦੇ ਨਾਲ ਗਾਂਗੁਲੀ ਐਟਲਟਿਕੋ ਡੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦਾ ਸਹਿ-ਮਾਲਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੰਡੀਅਨ ਸੁਪਰ ਲੀਗ ਦੀ ਫ੍ਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਉਦਘਾਟਨੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਜਿੱਤੀ ਸੀ[[12]

20 ਮਈ 2013 ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਬੰਗਾ ਬਿਭੂਸ਼ੋਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ[[13]

ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਆਈਪੀਐਲ ਸਪੌਟ ਫਿਕਸਿੰਗ, ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਗਠਿਤ ਜਸਟਿਸ ਮੁਦਗਲ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।[14]

ਜੀਵਨੀਸੋਧੋ

1972-1989: ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤਸੋਧੋ

ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕਲਕੱਤਾ ਵਿੱਚ 8 ਜੁਲਾਈ 1972 ਨੂੰ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਉਹ ਚੰਡੀਦਾਸ ਅਤੇ ਨਿਰੂਪਾ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ।[15] [16] ਚੰਡੀਦਾਸ ਦਾ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਆਦਮੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[17] ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਸ਼ਾਨਦਰ ਬੀਤਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਛੋਟਾ ਨਾਂ 'ਮਹਾਰਾਜਾ', ਭਾਵ 'ਮਹਾਨ ਰਾਜਾ' ਸੀ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਚੰਡੀਦਾਸ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਲੰਬੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 21 ਫਰਵਰੀ 2013 ਨੂੰ 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[18]

ਕਿਉਂਕਿ ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਸੰਦੀਦਾ ਖੇਡ ਫੁੱਟਬਾਲ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਗਾਂਗੁਲੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਮੇਂ ਇਸ ਖੇਡ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨਿਰੂਪਾ ਨੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖੇਡ ਨੂੰ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ।[19] ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ, ਉਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਸਨਾਹੇਸਿਸ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬੰਗਾਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਲਈ ਸਥਾਪਤ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਕ੍ਰਿਕੇਟਰ ਬਨਣ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੋਚਿੰਗ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਸਨ।

ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨੀ ਸਿੱਖੀ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਖੇਡ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕੇ।[19] ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਇਨਡੋਰ ਮਲਟੀ-ਜਿਮ ਅਤੇ ਕੰਕਰੀਟ ਵਿਕਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਅਤੇ ਸਨੇਹਾਸ਼ਿਸ ਖੇਡ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਡੇਵਿਡ ਗਾਵਰ ਦੁਆਰਾ ਖੇਡੇ ਗਏ ਖੇਡ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓ, ਜਿਸ ਦੀ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ।[17] ਉੜੀਸਾ ਅੰਡਰ -15 ਟੀਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਸੈਂਕੜਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਟੀ ਜੇਵੀਅਰ ਸਕੂਲ ਦੀ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੇ ਕਈ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਭਾਵਨਾਦਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ।[19][20]

1990–96: ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫ਼ਲਤਾਸੋਧੋ

 
ਦ ਲਾਰਡਜ਼ ਪਵੇਲੀਅਨ

1997-99: ਵਿਆਹ, ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਮੈਚਾਂ ਓਪਨਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 1999ਸੋਧੋ

 
2008 ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਗਾਂਗੁਲੀ

ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਫ਼ਲ ਸਫ਼ਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਆਪਣੀ ਬਚਪਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਡੋਨਾ ਰਾਏ ਨਾਲ ਭੱਜ ਗਏ, ਲਾੜਾ ਅਤੇ ਲਾੜੀ ਦੋਵੇਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਕਿਹਾ ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਮਿਲਾਪ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਵਿਆਹ ਫਰਵਰੀ 1997 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।[19][21] ਇਸੇ ਸਾਲ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੇਡਦਿਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਸਕੋਰ 238 ਸੀ,113 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਸੈਂਕੜਾ ਬਣਾਇਆ। ਉਸ ਸਾਲ ਮਗਰੋਂ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਹਾਰਾ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਰ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 'ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦ ਮੈਚ' ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ10 ਓਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 16 ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਕੇ ਪੰਜ ਵਿਕਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨਾਂ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਵਧੀਆ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਹੈ। ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਫਾਰਮ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਾਏ ਤਿੰਨ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਵਾਪਸ ਆਇਆ। ਇਹ ਸਭ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਵਿੱਚ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੂਲਕਰ ਦੇ ਨਾਲ 250 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ।[15]

ਜਨਵਰੀ 1998 ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਪੈਂਡਸ ਕੱਪ ਦੇ ਤੀਜੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ 315 ਦੌੜਾਂ ਦਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦਿਆਂ 48 ਓਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਅਤੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦ ਮੈਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।[22] ਮਾਰਚ 1998 ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ; ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੀਡੀਅਮ ਪੇਸ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ।[23]

ਗਾਂਗੁਲੀ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ 1999 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਟਿਊਨਟਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ 158 ਗੇਂਦਾਂ ਖੇਡ ਕੇ 17 ਚੌਕਿਆਂ ਅਤੇ 7 ਛੱਕਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ 183 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸਕੋਰ ਅਤੇ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਸੀ। ਰਾਹੁਲ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 318 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਵੋਤਮ ਸਕੋਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਕੋਰ ਹੈ।[24][25] 1999-00 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਟੈਸਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਹਾਰ ਲਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਪੰਜ ਟੈਸਟ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।[26][27] ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ 224 ਸਕੋਰ ਕਰਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ। ਹਾਂਲਾਕਿ ਉਸ ਦਾ ਵਨ ਡੇ ਫਾਰਮ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਲਗਭਗ ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਗਏ ਕਿ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨਾਗਮਾ ਨਾਲ ਰੋਮਾਂਸ ਲੜਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[28][29]

2000-05: ਕਪਤਾਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾਸੋਧੋ

"People will support you, people will criticize you. When you cross that rope everything is about you."

Sourav Ganguly to the media

 
ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟੋਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਉਹ ਕਮੀਜ਼ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੈਟਵੈਸਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਫਾਈਨਲ 'ਚ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੱਡ ਆਏ ਸਨ।

2000 ਵਿੱਚ, ਟੀਮ ਦੇ ਕੁਝ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮੈਚ ਫਿਕਸਿੰਗ ਸਕੈਂਡਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ,[30] ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਕਰਕੇ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਪ-ਕਪਤਾਨ ਸਨ।[19] ਉਸ ਨੇ ਕਪਤਾਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਮੈਚਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਸੀਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ 2000 ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ. ਨਾਕ ਆਊਟ ਟਰਾਫ਼ੀ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।[19] ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਸੈਂਕੜੇ ਬਣਾਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਇੱਕ ਸੈਂਕੜਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਫਿਰ ਵੀ ਚਾਰ ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[31] ਉਸੇ ਸਾਲ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕਾਉਂਟੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੈਰੀਅਰ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਅਜ਼ਮਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਸਫ਼ਲ ਨਾ ਹੋਏ।[32]

ਉਸ ਦੇ ਲੈਂਕੇਸ਼ਾਇਰ ਟੀਮ ਦੇ ਸਾਥੀ ਐਂਡਰਿਊ ਫਲਿੰਟਾਫ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਨਾਲ ਕੀਤੀ।[20] 2001 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਪੰਜ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਮੈਚਾਂ ਦੌਰਾਨ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੁਆਰਾ ਚਾਰ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਟਾਸ ਲਈ ਦੇਰ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਣ ਕਰਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਸਟੀਵ ਵਾ ਨੇ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[33] ਚੌਥੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਵਿਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾ ਪਹਿਨਣ ਕਰਕੇ ਉਹ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣੇ, ਕ੍ਰਿਕਟ ਯਗਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੁੱਝ ਅਸਾਧਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[34] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਟੈਸਟ ਲੜੀ 2-1 ਨਾਲ ਜਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ 16 ਲਗਾਤਾਰ ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਲੜੀ ਟੁੱਟੀ।[35] ਨਵੰਬਰ 2001 ਵਿਚ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਡੋਨਾ ਨੇ ਧੀ ਸਨਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।[19] ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸੰਨ 2003 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1983 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਟੀਮ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ।[36] ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ 58.12 ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 465 ਦੌੜਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸੈਂਕੜੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[37]

"Sourav is the sole reason I am a cricket lover"

Baichung Bhutia on Sourav Ganguly

2004 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਕਪਤਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫ਼ਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਪਤਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਗੜ ਗਈ ਸੀ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 2003 ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਲੜੀ ਵਿਚ।[38][39] 2004 ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1969 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਜਿੱਤੀ। ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨਾਗਪੁਰ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਟੈਸਟ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਿੱਚ ਦੀ ਕਿਸਮ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਦਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਮੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋ ਗਏ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿੱਚ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਘਾਹ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ "ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ ਬਦਲਾ" ਲੈਣਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਐਡਮ ਗਿਲਕ੍ਰਿਸਟ ਟਾਸਕ ਕਰਨ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਰਾਹੁਲ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਉਸ ਦੀ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਰਾਹੁਲ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਗਾਂਗੁਲੀ ਕਿੱਥੇ ਹੈ? ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨੇ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ: "ਓ, ਉਸ ਨੂੰ ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਹੈ?"[33][40]

2004 ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਾਰਨ, ਅਤੇ 2005 ਵਿੱਚ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਾਰਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਕਤੂਬਰ 2005 ਵਿੱਚ ਟੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[41] ਜਦੋਂ 2000 ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਫਿਕਸਿੰਗ ਸਕੈਂਡਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟੀਮ ਦੀ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਹਾਰ ਹੋਈ ਸੀ,[30] ਤਾਂ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨੂੰ ਕਪਤਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਸੰਨਿਆਸ ਨਾ ਲੈ ਕੇ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।[42] ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੂੰ 2004 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਰਵ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਦਮਸ੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 30 ਜੂਨ 2004 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਡਾ. ਏਪੀਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੁਆਰਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[43][44]

2006-07: ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਅਤੇ ਕੋਚ ਗ੍ਰੈਗ ਚੈਪਲ ਨਾਲ ਉਲਝਣਸੋਧੋ

 
ਗਾਂਗੁਲੀ ਆਪਣੇ ਨਿਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਟੋਗ੍ਰਾਫ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ।

ਸਤੰਬਰ 2005 ਵਿਚ, ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ ਦੇ ਦੌਰੇ ਲਈ ਗ੍ਰੈਗ ਚੈਪਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੋਚ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਈ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੈਪਲ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਗਾਂਗੁਲੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ "ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ" ਅਯੋਗ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ "ਵੰਡ ਅਤੇ ਨਿਯਮ" ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਟੀਮ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।[42] ਇਹ ਈਮੇਲ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਲੀਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਬਹੁਤ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋਏ ਸਨ।

ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ[45]
ਮੈਚ ਜਿੱਤੀ ਲਾਪਤਾ ਕੱਢੇ ਟਾਇਡ ਕੋਈ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ
ਟੈਸਟ[46] 113 37 35 41 0 -
ਵਨ ਡੇ[47] 311 149 145 - 1 16

ਫਰਵਰੀ 2008 ਵਿਚ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ (ਆਈਪੀਐਲ) ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰ ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਕੋਲਕਾਤਾ ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ (ਕੇਕੇਆਰ) ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ.[48] 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 2008 ਨੂੰ, ਆਈਪੀਐਲ ਟੀ -20 ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਕੇਕੇਆਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬੈਂਗਲੋਰ ਰਾਇਲ ਚੈਲੇਂਜਰਸ (ਰਾਹੁਲ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਕੇਜਵਾਲ ਅਤੇ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ) 'ਤੇ 140 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੈ. ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਬ੍ਰੈਂਡਨ ਮੈਕੁਲਮ ਨਾਲ ਪਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 10 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੈਕੂਲਮ 73 ਗੇਂਦਾਂ ਵਿੱਚ 158 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਨਾਬਾਦ ਰਿਹਾ.[49] 1 ਮਈ ਨੂੰ, ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਇਲਜ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਖੇਡ ਰਹੇ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਟੀ -20 ਅਰਧ ਸੈਂਕੜਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 51 ਦੌੜਾਂ   39 ਦੇ ਕਰੀਬ ਦੌੜਾਂ   130.76 ਦੀ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਰੇਟ ਤੇ ਗੇਂਦਾਂ. ਉਸ ਦੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਚਾਰ ਚੌਕੇ ਅਤੇ ਦੋ ਛੱਕੇ ਲਗਾਏ, ਜੋ ਕਿ ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ ਲਈ ਸਕੋਰਰਸ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ.[50]

ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੈਂਕੜੇ
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਟੈਸਟ ਵਨਡੇ
link=|border   ਸ੍ਰੀ ਲੰਕਾ 3 4
link=|border   ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ 3 3
link=|border 2 3
link=|border   ਇੰਗਲੈਂਡ 3 1
link=|border   ਪਾਕਿਸਤਾਨ 2 2
link=|border   ਆਸਟਰੇਲੀਆ 2 1
link=|border   ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ - 3
link=|border   ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ 1 1
link=|border ਫਰਮਾ:ਦੇਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ Kenya NA 3
link=|border ਫਰਮਾ:ਦੇਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ Namibia NA 1
ਕੁੱਲ
16 22

ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 100 ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਸੱਤਵੇਂ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕੇਟਰ ਹਨ,[51] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ,[52] ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਭਾਰਤੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਨ-ਡੇਅ ਮੈਚ ਖੇਡੇ ਹਨ।[53] ਵਨ-ਡੇ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਨ-ਡੇ ਖੇਡੇ ਹਨ) ਅਤੇ ਅੱਠਵੇਂ ਓਵਰਆਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਉਹ 10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਿਰਫ਼ ਦਸ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ16 ਸੈਕੜੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਅਤੇ 22 ਸੈਕੜੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ।[54] ਤੇਂਦੂਲਕਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫ਼ਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੋੜੀ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਕਟ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਕੇ 26 ਵਾਰ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਲਈ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੇ 48.98 ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 7000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਿਕਟ (44 ਅਰਧ-ਸੈਂਕੜੇ) ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ 50 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ।[55] ਗਾਂਗੁਲੀ 11000 ਵਨ-ਡੇ ਰਨ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਚੌਥਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਨ-ਡੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ। ਸਚਿਨ ਦੇ ਬਾਅਦ[56] 2006 ਤਕ, ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੈਸਟ ਸੀਰੀਜ਼ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਇਕਲੌਤਾ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਸੀ (ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਲੜੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਟੈਸਟਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਰਾਹੁਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸੀ)। ਉਹ 10,000 ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਪੰਜ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ।

ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੁਆਰਾ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਬੈਟਿੰਗ ਅੰਕੜੇ[57]
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਮੈਚ ਰਨ ਔਸਤ ਹਾਈ ਸਕੋਰ 100/50
link=|border ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 24 1403 35.07 144 2/7
link=|border ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ 5 371 61.83 100 1/3
link=|border ਇੰਗਲੈਂਡ 12 983 57.82 136 3/5
link=|border ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ 8 563 46.91 125 3/2
link=|border ਪਾਕਿਸਤਾਨ 12 902 47.47 239 2/4
link=|border ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ 17 947 33.82 87 0/7
link=|border ਸ਼ਿਰੀਲੰਕਾ 14 1064 46.26 173 3/4
link=|border ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ 12 449 32.07 75 * 0/2
link=|border ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ 9 530 44.16 136 2/1
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 113 7212 42.17 239 16/35
ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਬੈਟਿੰਗ ਅੰਕੜੇ[57]
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਮੈਚ ਰਨ ਔਸਤ ਹਾਈ ਸਕੋਰ 100/50
link=|border ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 24 1403 35.07 144 2/7
link=|border ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ 5 371 61.83 100 1/3
link=|border ਇੰਗਲੈਂਡ 12 983 57.82 136 3/5
link=|border ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ 8 563 46.91 125 3/2
link=|border ਪਾਕਿਸਤਾਨ 12 902 47.47 239 2/4
link=|border ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ 17 947 33.82 87 0/7
link=|border ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ 14 1064 46.26 173 3/4
link=|border ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ 12 449 32.07 75 * 0/2
link=|border ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ 9 530 44.16 136 2/1
ਕੁੱਲ 113 7212 42.17 239 16/35
ਇਕ ਦਿਨਾਂ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ

ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ

ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਅੰਕੜੇ[58]
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਮੈਚ ਰਨ ਔਸਤ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਨ 100 / 50
  Australia 35 774 23.45 100 1 / 5
  Bangladesh 10 459 57.37 135* 1 / 4
  England 26 975 39.00 117* 1 / 7
  New Zealand 32 1079 35.96 153* 3 / 6
  Pakistan 53 1652 35.14 141 2 / 9
  South Africa 29 1313 50.50 141* 3 / 8
  Sri Lanka 44 1534 40.36 183 4 / 9
  West Indies 27 1142 47.58 98 0 / 11
Zimbabwe 36 1367 42.71 144 3 / 7
ICC World XI 1 22 22.00 22 0 / 0
Africa XI 2 120 60.00 88 0 / 1
ਫਰਮਾ:ਦੇਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ Bermuda 1 89 89.00 89 0 / 1
  ਆਇਰਲੈਂਡ 1 73 – 73* 0 / 1
ਫਰਮਾ:ਦੇਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ Kenya Kenya 11 588 73.50 111* 3 / 2
ਫਰਮਾ:ਦੇਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ Namibia Namibia 1 112 – 112* 1 / 0
  Netherlands 1 8 8.00 8 0 / 0
  U.A.E. 1 56 56.00 56 0 / 1
Overall figures 311 11363 41.02 183 22 / 72

ਰਿਕਾਰਡ ਅਤੇ ਉਪਲਬਧੀਆਂਸੋਧੋ

 
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਏ ਪੀ ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ (ਸੱਜੇ), ਗਾਂਗੁਲੀ (ਖੱਬੇ), ਲਈ ਸੰਨ 2004 'ਚ ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ ਅਵਾਰਡ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ
  • ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਰ ਮੇਨ ਆਫ਼ ਮੈਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਇਕੋ ਇੱਕ ਕ੍ਰਿਕਟਰ।[59]
  • ਵਨ-ਡੇ ਇਤਿਹਾਸ 'ਚ ਅੱਠਵੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ 11,363 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੂਜੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਹਨ।
  • ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਈਸੀਸੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫ਼ੀ ਫਾਈਨਲ (117) ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਤਮ ਸਕੋਰ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।
  • ਉਹ ਆਈਸੀਸੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫ਼ੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ 3 ਸੈਂਕੜੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ।
  • ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਏਬੀ ਡਿਵੀਲੀਅਰਜ਼ ਦੁਆਰਾ 2017 ਵਿੱਚ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਤੋੜਣ ਨਾਲ 9,000 ਸਕੋਰ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਬੱਲੇਬਾਜ਼।[60]
  • ਵਨ ਡੇ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਵਿੱਚ 10,000 ਰਨ, 100 ਵਿਕਟਾਂ ਅਤੇ 100 ਕੈਚ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਂ ਕ੍ਰਿਕਟਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ।
  • ਉਸ ਦੀ ਟੈਸਟ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਔਸਤ 40 ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਈ।
  • ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਵਰਲਡ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ (183) ਦੁਆਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਕੋਰ ਹੈ।[61]
  • ਦੁਨੀਆ ਦੇ 14 ਕ੍ਰਿਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜਿੰਨਾਂ ਨੇ 100 ਜਾਂ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਸਟ ਅਤੇ 300 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਨ-ਡੇਅ ਮੈਚ ਖੇਡੇ ਹਨ।
  • ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫ਼ਲ ਟੈਸਟ ਕਪਤਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ 28 ਵਿੱਚੋਂ 11 ਮੈਚ ਜਿੱਤੇ ਹਨ।
  • ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਸਿਰਫ਼ ਇਕੋ-ਇਕ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜਾ ਲਗਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਆਖ਼ਰੀ ਟੈਸਟ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ।[62]

ਕੈਪਟਨਸੀ ਰਿਕਾਰਡਸੋਧੋ

ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨਸੀ ਰਿਕਾਰਡ
ਸਥਾਨ ਸਪੈਨ ਮੈਚ ਜਿੱਤੀ ਲਾਪਤਾ ਟਾਇਡ ਡ੍ਰਾ
ਘਰ 2000-2005 21 10 3 0 8[63]
ਦੂਰ 2000-2005 28 11 10 0 7[64]
ਕੁੱਲ 2000-2005 49 21 13 0 15[65]
ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨ ਵਜੋਂ ਕੈਰੀਅਰ ਦਾ ਸੰਖੇਪ
ਸਥਾਨ ਸਪੈਨ ਮੈਚ ਰਨ ਐਚਐਸ ਬੈਟ ਔਗ 100 Wkts ਬੀਬੀਆਈ ਬਾਵਲ ਔਗ 5 ਸੀਟੀ ਸ੍ਟ੍ਰੀਟ
ਘਰ 2000-2005 21 868 136 29.93 2 3 1/14 78.00 0 24 0[66]
ਦੂਰ 2000-2005 28 1693 144 43.41 3 2 2/69 193.00 0 13 0[67]
ਕੁੱਲ 2000-2005 49 2561 144 37.66 5 5 2/69 124.00 0 37 0[66]
ਇਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨਸੀ ਰਿਕਾਰਡ
ਸਥਾਨ ਸਪੈਨ ਮੈਚ ਜਿੱਤੀ ਲਾਪਤਾ ਟਾਇਡ N / R
ਭਾਰਤ ਵਿਚ (ਘਰ) 2000-2005 36 18 18 0 0[68]
ਦੂਰ 2000-2005 51 24 24 0 3[69]
ਨਿਰਪੱਖ 1999-2005 59 34 23 0 2[70]
ਕੁੱਲ 1999-2005 146 76 65 0 5[71]
ਇਕ ਰੋਜ਼ਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨ ਵਜੋਂ ਕੈਰੀਅਰ ਦਾ ਸੰਖੇਪ
ਸਥਾਨ ਸਪੈਨ ਮੈਚ ਰਨ ਐਚਐਸ ਬੈਟ ਔਗ 100 Wkts ਬੀਬੀਆਈ ਬਾਵਲ ਔਗ 5 ਸੀਟੀ ਸ੍ਟ੍ਰੀਟ
ਘਰ 2000-2005 36 1463 144 43.02 2 16 5/34 30.87 1 14 0[72]
ਦੂਰ 2000-2005 51 1545 135 32.18 2 15 3/22 39.26 0 23 0[72]
ਨਿਰਪੱਖ 2000-2005 60 2096 141 41.92 7 15 3/32 43.20 0 24 0[72]
ਕੁੱਲ 2000-2005 147 5104 144 38.66 11 46 5/34 37.63 1 61 0[72]

ਹਵਾਲੇਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇਸੋਧੋ

  • Bose, Mihir (2006). "The magic of Indian cricket: cricket and society in India". Routledge. ISBN 0-415-35691-1. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Daityari, Amrita (2003). "Sourav Ganguly: the fire within". Rupa & Company Publishers. ISBN 81-291-0143-2. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Datta, Debashish (2007). "Sourav Ganguly, the maharaja of cricket". Niyogi Books. ISBN 81-89738-20-8. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Dubey, Abhishek (2006). "Dressing Room". Diamond Pocket Books (P) Ltd. ISBN 81-8419-191-X. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Engel, Matthew (2006). "Wisden Cricketers' Almanack". John Wisden & Co Ltd. ISBN 978-0-947766-98-6. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Gilchrist, Adam (2008). "True Colours". Pan Macmillian Australia. ISBN 978-1-4050-3922-2. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Kavoori, Anandam P. (2009). "The logics of globalization: studies in international communication". Rowman & Littlefield. ISBN 0-7391-2184-7. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Mandhani, Pradeep (2008). "Cricket World Cup '99 frozen". University of Michigan. ISBN 1-84353-197-6. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Tiwari, Vinod (2005). "Sourav Ganguly". Manoj Publications. ISBN 81-8133-985-1. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  • Waugh, Steve (2001). "Ashes Diary 2001". HarperCollinsPublishers. ISBN 0-7322-6444-8. {{cite news}}: Invalid |ref=harv (help)
  1. ↑ "Sourav Ganguly appointed Cricket Association of Bengal chief". TOI. 24 September 2012. Archived from the original on 6 January 2016. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  2. ↑ "Wisden India Editorial Board". Wisden India. 27 May 2012. Archived from the original on 15 October 2012. Retrieved 10 October 2012. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  3. ↑ ਪ੍ਰੈਸ ਟਰੱਸਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ. ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ: ਦੈਗ ਆਫ ਦ ਆਫ-ਸਾਈਡ ਐਨ ਡੀ ਟੀ ਵੀ
  4. ↑ "Governing Council". Archived from the original on 6 June 2017. Retrieved 24 April 2017. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  5. ↑ "IPL Committees". IPLT20. Archived from the original on 6 June 2017. Retrieved 24 April 2017. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  6. ↑ "Sourav Ganguly | Sourav Ganguly Photos | Sourav Ganguly Profile – Yahoo! Cricket". Cricket.yahoo.com. Archived from the original on 23 August 2011. Retrieved 30 June 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  7. ↑ "Tendulkar second-best ever: Wisden". Rediff.com. Archived from the original on 23 January 2009. Retrieved 27 November 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  8. ↑ "Lara, Ganguly, Sobers & Johnson in TMS left-handers XI". BBC Sport. Archived from the original on 18 November 2015. Retrieved 9 January 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  9. ↑ "Top 10 Most Player of the Match Award Winners in ODIs". WONDERSLIST. Archived from the original on 25 December 2015. Retrieved 9 January 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  10. ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 November 2014. Retrieved July 21, 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  11. ↑ Martin Williamson. "Successful Indian test captain in overseas". Cricinfo. Archived from the original on 28 February 2014. Retrieved 3 September 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  12. ↑ "Sachin Tendulkar, Sourav Ganguly to own teams in Indian Super League football – Football News". Sports.ndtv.com. 2014-04-13. Archived from the original on 20 September 2014. Retrieved 2014-08-11. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  13. ↑ "Exclusive: Sourav Ganguly Gets The Banga-Bibhushan Award, Leander Paes Deprived!". YouTube. 2013-05-21. Archived from the original on 7 December 2013. Retrieved 2014-08-11. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  14. ↑ ET Bureau Jun 9, 2014, 04.00AM IST (2014-06-09). "Sourav Ganguly inducted into Mudgal Panel to probe IPL spot-fixing and betting scandal – Economic Times". Economictimes.indiatimes.com. Retrieved 2014-08-11.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  15. ↑ 15.0 15.1 "Cricinfo – Players and Officials – Sourav Ganguly". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 20 June 2009. Retrieved 19 May 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  16. ↑ Datta 2007, p. 21.
  17. ↑ 17.0 17.1 Tiwari 2005, p. 16.
  18. ↑ PTI 2 (21 February 2013). "Sourav Ganguly's father Chandidas passes away". The Times of India. Archived from the original on 24 ਫ਼ਰਵਰੀ 2013. Retrieved 1 March 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  19. ↑ 19.0 19.1 19.2 19.3 19.4 19.5 19.6 "Biography of Sourav Ganguly". Official website of Sourav Ganguly. Souravganguly.net. Archived from the original on 30 May 2008. Retrieved 19 May 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  20. ↑ 20.0 20.1 Coupar, Paul (27 November 2005). "The Awkward XI". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 8 January 2010. Retrieved 22 May 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  21. ↑ Pandey, Jhimli Mukherjee (29 May 2001). "Saurav and Donna happy at last". The Times of India. The Times Group. Archived from the original on 16 March 2011. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  22. ↑ Ramchand, Partab (22 September 2009). "Independence Cup final, Dhaka, 1998". Sify Technologies Limited. Archived from the original on 4 April 2010. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  23. ↑ James, Claudia (19 October 2008). "Vintage Sourav Ganguly puts Australia to the sword". The Times. London: News Corporation. Archived from the original on 4 June 2011. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  24. ↑ Mandhani 2008, p. 134.
  25. ↑ Reporter, Post (23 September 2001). "Ganguly and Dravid storm the World Cup 1999". Thats Cricket. Oneindia.in. Retrieved 15 January 2010.[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ]
  26. ↑ "India in Australia, 1999/00 Test Series Best Innings". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 4 June 2011. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  27. ↑ "South Africa in India Test Series 1999/00 / Results". Cricinfo Magazine. ESPN. Retrieved 15 January 2010.
  28. ↑ Basu, Surajit (19 September 2009). "History: Past, Present and coming". India Today. Mumbai, India: Living Media. 2 (1–13): 78. ISSN 0254-8399. Retrieved 5 February 2010.
  29. ↑ "Ganguly?s career was at stake, so we parted: Nagma". Rediff.com. 6 March 2003. Retrieved 27 July 2018.
  30. ↑ 30.0 30.1 Reporter, BBC (26 January 2001). "In Depth: Corruption in Cricket". BBC. BBC Online. Retrieved 15 January 2010.
  31. ↑ "Coca-Cola Champions' Trophy, 2000–01". Cricinfo Magazine. ESPN. Retrieved 15 January 2010.
  32. ↑ Dubey 2006, p. 123.
  33. ↑ 33.0 33.1 Swanton, Will (19 November 2008). "Hero or villain, Ganguly made his mark". The Age. Melbourne: Fairfax Digital. Archived from the original on 4 June 2011. Retrieved 25 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  34. ↑ Waugh 2001, p. 71.
  35. ↑ Waugh 2001, pp. 52–53.
  36. ↑ Reporter, BBC (23 February 2003). "Ruthless Aussies lift World Cup". BBC. BBC Online. Archived from the original on 28 March 2015. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  37. ↑ "SC Ganguly / One-Day Internationals / Series averages". Cricinfo. ESPN. Archived from the original on 19 January 2013. Retrieved 25 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  38. ↑ Reporter, BBC (19 February 2003). "Ganguly hits back at critics". BBC. BBC Online. Archived from the original on 7 April 2008. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  39. ↑ Nakai, Sandeep (16 April 2004). "Ganguly becomes India's most successful captain by completing test series victory in Pakistan". Daily Mail. Associated Newspapers. Archived from the original on 2 November 2012. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  40. ↑ Gilchrist 2008, pp. 423–424.
  41. ↑ Singh, Onkar (15 December 2005). "Ganguly cried on being dropped". Rediff.com. Archived from the original on 7 June 2011. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  42. ↑ 42.0 42.1 Lilywhite, Jamie (16 July 2007). "Ganguly back in the limelight". BBC. BBC Online. Archived from the original on 7 December 2008. Retrieved 14 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  43. ↑ Bhandari, Sunita (26 January 2004). "Ganguly, Dravid and Anju get Padma Shri". The Times of India. The Times Group. Archived from the original on 22 February 2009. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  44. ↑ India, Press Trust (30 June 2004). "Winning Padma Shri a great honour: Ganguly". Rediff.com. Archived from the original on 7 June 2011. Retrieved 15 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  45. ↑ "Statistics / Statsguru / SC Ganguly /Test Matches". Cricinfo. Archived from the original on 20 September 2012. Retrieved 4 January 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  46. ↑ "List of Test victories". Cricinfo. Archived from the original on 19 January 2014. Retrieved 25 April 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  47. ↑ "List of ODI victories". Cricinfo. Archived from the original on 31 October 2013. Retrieved 25 April 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  48. ↑ Reporter, BBC (20 February 2008). "Dhoni tops Indian auction bidding". BBC. BBC Online. Archived from the original on 15 October 2010. Retrieved 19 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  49. ↑ Chatterjee, Mridula (19 April 2008). "Kolkata Knight Riders Defeat Bangalore Royal Challengers". India-Server.com. Archived from the original on 25 July 2011. Retrieved 19 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  50. ↑ "Rajasthan Royals vs Kolkata Knight Riders". Rajasthan Royals. Archived from the original on 27 April 2009. Retrieved 19 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  51. ↑ "Indian Cricketers: Most Test Matches". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 9 November 2008. Retrieved 6 November 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  52. ↑ "Indian Cricketers: Most Test Runs". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 5 November 2008. Retrieved 6 November 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  53. ↑ "Indian Cricketers: Most One-Day Internationals". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 13 October 2008. Retrieved 6 November 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  54. ↑ "Cricinfo – Records – One-Day Internationals – Most runs in career". Cricinfo Magazine. ESPN. Archived from the original on 5 November 2008. Retrieved 6 November 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  55. ↑ "Opening Pairs with an Aggregate of 1000 Runs or more". Howstat Magazine. ESPN. Archived from the original on 21 July 2008. Retrieved 6 November 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  56. ↑ Corresspondent, Special (5 August 2005). "Ganguly joins 10,000-club". The Hindu. Chennai, India: The Hindu Group. Archived from the original on 23 February 2009. Retrieved 14 January 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  57. ↑ 57.0 57.1 "Sourav Ganguly – Test Matches / Batting Analysis". ESPNcricinfo. Archived from the original on 6 January 2016. Retrieved 2015-12-13. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  58. ↑ "Sourav Ganguly – ODI Matches / Batting Analysis". ESPNcricinfo. Archived from the original on 10 April 2016. Retrieved 2015-12-13. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  59. ↑ "Man-of-the-Match monopoly". Cricinfo (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-03-23.
  60. ↑ "fastest to reach 9000 ODI runs". Cricinfo (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-03-23.
  61. ↑ "Highest individual scores for India in World Cups". Cricinfo (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-03-23.
  62. ↑ "A century of centuries on debut". Wisden India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 17 November 2015. Retrieved 2017-03-23. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  63. ↑ "Team records | Test matches | Cricinfo Statsguru | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  64. ↑ "Team records | Test matches | Cricinfo Statsguru | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  65. ↑ "Cricket Records | Records | India | Test matches | Most matches as captain | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. 1 January 1970. Archived from the original on 1 March 2014. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  66. ↑ 66.0 66.1 "Cricket Records | Records | India | Test matches | Most matches as captain | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 28 February 2014. Retrieved 17 December 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  67. ↑ "Cricket Records | Records | India | Test matches | Most matches as captain | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 28 ਫ਼ਰਵਰੀ 2014. Retrieved 17 December 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  68. ↑ "Team records | One-Day Internationals | Cricinfo Statsguru | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  69. ↑ "Team records | One-Day Internationals | Cricinfo Statsguru | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  70. ↑ "Team records | One-Day Internationals | Cricinfo Statsguru | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  71. ↑ "Cricket Records | Records | India | One-Day Internationals | Most matches as captain | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 23 November 2016. Retrieved 7 June 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  72. ↑ 72.0 72.1 72.2 72.3 "Cricket Records | Records | India | ODI matches | Most matches as captain | ESPN Cricinfo". Stats.espncricinfo.com. Archived from the original on 1 March 2014. Retrieved 17 December 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਸੌਰਵ_ਗਾਂਗੁਲੀ&oldid=604768" ਤੋਂ ਲਿਆ