ਜ਼ੀਨੌਨ

{{#if:3.057| }}

ਜ਼ੀਨੌਨ ਜਾਂ ਜ਼ੀਨਾਨ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜਿਹਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ Xe ਅਤੇ ਐਟਮੀ ਸੰਖਿਆ 54 ਹੈ। ਇਹ ਰੰਗਹੀਣ, ਭਾਰੀ, ਗੰਧਹੀਣ ਨੋਬਲ ਗੈਸ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਹ ਅਕਿਰਿਆਤਮਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਕੁਝ ਰਸਾਇਣਕ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ੀਨਾਨ ਹੈਕਸਾਫ਼ਲੋਰੋਪਲੈਟੀਨੇਟ ਦੇ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਨੋਬਲ ਗੈਸ ਦਾ ਯੋਜਕ ਸੀ।

ਜ਼ੀਨਾਨ
54Xe
Kr ↑ Xe ↓ Rn ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਆਇਓਡੀਨ ← ਜ਼ੀਨਾਨ → ਸੀਜ਼ੀਅਮ
ਦਿੱਖ
ਰੰਗਹੀਣ ਗੈਸ, ਉੱਚ ਵੋਲਟਤਾ ਵਾਲੀ ਬਿਜਲਾਣੂ ਫੀਲਡ ਵਿੱਚ ਨੀਲੀ ਚਮਕ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜ਼ੀਨਾਨ ਦੀਆਂ ਪਰਛਾਈਂ ਰੇਖਾਵਾਂ
ਆਮ ਲੱਛਣ
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ	ਜ਼ੀਨਾਨ, Xe, 54
ਉਚਾਰਨ	/ˈzɛnɒn/ ZEN-on or /ˈziːnɒn/ ZEE-non
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ	ਨੋਬਲ ਗੈਸ
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ	18, 5, p
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ	131.293(6)
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ	[Kr] 5s2 4d10 5p6 2, 8, 18, 18, 8
History
ਖੋਜ	ਵਿਲੀਅਮ ਰੈਮਜ਼ੇ ਅਤੇ ਮੌਰਿਸ ਟਰੈਵਰਜ਼ (੧੮੯੮)
First isolation	ਵਿਲੀਅਮ ਰੈਮਜ਼ੇ ਅਤੇ ਮੌਰਿਸ ਟਰੈਵਰਜ਼ (੧੮੯੮)
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ
ਅਵਸਥਾ	gas
ਘਣਤਾ	(0 °C, 101.325 ਪਾਸਕਲ) 5.894 g/L
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	3.057 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ	(101.325 kPa) 161.4 K, -111.7 °C, -169.1 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ	(101.325 kPa) 165.03 K, -108.12 °C, -162.62 °F
ਤੀਹਰਾ ਦਰਜਾ	161.405 K (-112°C), 81.6 kPa
ਨਾਜ਼ਕ ਦਰਜਾ	289.77 K, 5.841 MPa
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼	(101.325 kPa) 2.27 kJ·mol−1
Heat of	(101.325 kPa) 12.64 kJ·mol−1
Molar heat capacity	5R/2 = 20.786 J·mol−1·K−1
pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 83 92 103 117 137 165
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ	0, +1, +2, +4, +6, +8 (ਕਦੇ-ਕਦਾਈ ੦ ਤੋਂ ਵੱਧ) (ਕਮਜ਼ੋਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਆਕਸਾਈਡ)
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ	2.6 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
energies	1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
	2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਰਜਾ}}} kJ·mol−1
	3rd: {{{ਤੀਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	140±9 pm
ਵਾਨ ਦਰ ਵਾਲਸ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	216 pm
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ	ਮੁੱਖ-ਕੇਂਦਰਤ ਘਣਾਕਾਰ
Magnetic ordering	ਅਸਮਚੁੰਬਕੀ
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ	5.65×10-3  W·m−੧·K−੧
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ	(ਤਰਲ) 1090 m/s; (ਗੈਸ) 169 m·s−੧
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ	7440-63-3
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ
Main article: ਜ਼ੀਨਾਨ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ
iso NA ਅਰਥ ਆਯੂ ਸਾਲ DM DE (MeV) DP 124Xe 0.095% >4.8×1016 y β+β+ 0.825 124Te 125Xe syn 16.9 h ε 1.652 125I 126Xe 0.089% 126Xe is stable with 72 neutrons 127Xe syn 36.345 d ε 0.662 127I 128Xe 1.91% 128Xe is stable with 74 neutrons 129Xe 26.4% 129Xe is stable with 75 neutrons 130Xe 4.07% 130Xe is stable with 76 neutrons 131Xe 21.2% 131Xe is stable with 77 neutrons 132Xe 26.9% 132Xe is stable with 78 neutrons 133Xe syn 5.247 d β− 0.427 133Cs 134Xe 10.4% >1.1×1016 y β−β− 2.864 134Ba 135Xe syn 9.14 h β− 1.16 135Cs 136Xe 8.86% 2.11×1021 y β−β− 2.45783 136Ba