{{#if:| }}

ਐਂਟੀਮਨੀ ਜਾਂ ਸੁਰਮੇ ਦੀ ਧਾਤ (ਲਾਤੀਨੀ: [stibium] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)) ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨSb ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ51 ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਸਲੇਟੀ ਅਰਧ-ਧਾਤ ਹੈ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸਲਫ਼ਾਈਡ ਧਾਤਾਂ (ਸਟਿਬਨਾਈਟ) ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।(Sb2S3)। ਐਂਟੀਮਨੀ ਦੇ ਸੰਯੋਗ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ; ਧਾਤਮਈ ਐਂਟੀਮਨੀ ਵਾਰੇ ਵੀ ਪਤਾ ਸੀ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਗਲਤੀ ਨਾਲ਼ ਇਸਨੂੰ ਸਿੱਕੇ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਧਾਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਨੇੜ-ਤੇੜ ਮਿਲੀ।

ਐਂਟੀਮਨੀ
51Sb
As

Sb

Bi
ਟੀਨਐਂਟੀਮਨੀਟੈਲੂਰੀਅਮ
ਦਿੱਖ
ਚਾਂਦੀ-ਰੰਗਾ ਚਮਕੀਲਾ ਸਲੇਟੀ
ਆਮ ਲੱਛਣ
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ ਐਂਟੀਮਨੀ, Sb, 51
ਉਚਾਰਨ ਯੂਕੇ: /ˈænt[invalid input: 'ɨ']məni/ AN-ti-mə-nee;
ਯੂਐਸ: /ˈænt[invalid input: 'ɨ']mni/ AN-ti-moh-nee
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਅਰਧ-ਧਾਤ
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ 155, p
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ 121.760(1)
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ [Kr] 4d10 5s2 5p3
2, 8, 18, 18, 5
History
ਖੋਜ ੩੦੦੦ ਈਸਾ ਪੂਰਵ
First isolation ਵਾਨੋਚੀਓ ਬਿਰੀਨਗੂਚੀਓ (੧੫੪੦)
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ
ਅਵਸਥਾ solid
ਘਣਤਾ (near r.t.) 6.697 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿ.ਦ. 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ 6.53 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ {{{density gpcm3bp}}} ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ 903.78 K, 630.63 °C, 1167.13 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ 1860 K, 1587 °C, 2889 °F
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼ 19.79 kJ·mol−1
Heat of 193.43 kJ·mol−1
Molar heat capacity 25.23 J·mol−1·K−1
pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 807 876 1011 1219 1491 1858
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ 5, 3, -3
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ 2.05 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
energies
(more)
1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1
2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1
3rd: {{{ਤੀਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1
ਪਰਮਾਣੂ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ 140 pm
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ 139±5 pm
ਵਾਨ ਦਰ ਵਾਲਸ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ 206 pm
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ ਸਧਾਰਨ ਤਿਕੋਨੀ
Magnetic ordering diamagnetic[1]
ਬਿਜਲਈ ਰੁਕਾਵਟ (੨੦ °C) 417 nΩ·m
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ 24.4 W·m−੧·K−੧
ਤਾਪ ਫੈਲਾਅ (25 °C) 11 µm·m−1·K−1
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ (ਪਤਲਾ ਡੰਡਾ) (20 °C) 3420 m·s−੧
ਯੰਗ ਗੁਣਾਂਕ 55 GPa
ਕਟਾਅ ਗੁਣਾਂਕ 20 GPa
ਖੇਪ ਗੁਣਾਂਕ 42 GPa
ਮੋਸ ਕਠੋਰਤਾ 3.0
ਬ੍ਰਿਨਲ ਕਠੋਰਤਾ 294 MPa
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ 7440-36-0
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ
Main article: ਐਂਟੀਮਨੀ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ
iso NA ਅਰਥ ਆਯੂ ਸਾਲ DM DE (MeV) DP
121Sb 57.36% 121Sb is stable with 70 neutrons
123Sb 42.64% 123Sb is stable with 72 neutrons
125Sb syn 2.7582 y β 0.767 125Te
· r

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.