ਪਲੈਟੀਨਮ

{{#if:| }}

ਪਲੈਟੀਨਮ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ Pt ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ 78 ਹੈ।ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਸਪੇਨੀ ਸ਼ਬਦ ਪਲਾਤੀਨਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਭਾਵ "ਛੋਟੀ ਚਾਂਦੀ" ਹੈ।

ਪਲੈਟੀਨਮ
78Pt
Pd ↑ Pt ↓ Ds ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਇਰੀਡੀਅਮ ← ਪਲੈਟੀਨਮ → ਸੋਨਾ
ਦਿੱਖ
ਸਲੇਟੀ ਚਿੱਟਾ
ਆਮ ਲੱਛਣ
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ	ਪਲੈਟੀਨਮ, Pt, 78
ਉਚਾਰਨ	/ˈplætnəm/
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ	ਪਰਿਵਰਤਨ ਧਾਤ
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ	10, 6, d
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ	195.084
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ	[Xe] 4f14 5d9 6s1 2, 8, 18, 32, 17, 1
History
ਖੋਜ	Antonio de Ulloa (1735)
First isolation	Antonio de Ulloa (1735)
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ
ਅਵਸਥਾ	solid
ਘਣਤਾ (near r.t.)	21.45 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿ.ਦ. 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	19.77 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	{{{density gpcm3bp}}} ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ	2041.4 K, 1768.3 °C, 3214.9 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ	4098 K, 3825 °C, 6917 °F
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼	22.17 kJ·mol−1
Heat of	469 kJ·mol−1
Molar heat capacity	25.86 J·mol−1·K−1
pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 2330 (2550) 2815 3143 3556 4094
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ	6, 5, 4, 3, 2, 1, −1, −2, −3 (mildly basic oxide)
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ	2.28 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
energies	1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
	2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
ਪਰਮਾਣੂ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	139 pm
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	136±5 pm
ਵਾਨ ਦਰ ਵਾਲਸ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	175 pm
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ	face-centered cubic
Magnetic ordering	paramagnetic
ਬਿਜਲਈ ਰੁਕਾਵਟ	(੨੦ °C) 105 nΩ·m
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ	71.6 W·m−੧·K−੧
ਤਾਪ ਫੈਲਾਅ	(25 °C) 8.8 µm·m−1·K−1
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ (ਪਤਲਾ ਡੰਡਾ)	(r.t.) 2800 m·s−੧
ਖਿਚਾਅ ਬਲ	125-240 MPa
ਯੰਗ ਗੁਣਾਂਕ	168 GPa
ਕਟਾਅ ਗੁਣਾਂਕ	61 GPa
ਖੇਪ ਗੁਣਾਂਕ	230 GPa
ਪੋਆਸੋਂ ਅਨੁਪਾਤ	0.38
ਮੋਸ ਕਠੋਰਤਾ	4–4.5
ਵਿਕਰਸ ਕਠੋਰਤਾ	549 MPa
ਬ੍ਰਿਨਲ ਕਠੋਰਤਾ	392 MPa
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ	7440-06-4
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ
Main article: ਪਲੈਟੀਨਮ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ
iso NA ਅਰਥ ਆਯੂ ਸਾਲ DM DE (MeV) DP 190Pt 0.014% 6.5×1011 y α 3.18 186Os 192Pt 0.782% 192Pt is stable with 114 neutrons 193Pt syn 50 y ε - 193Ir 194Pt 32.967% 194Pt is stable with 116 neutrons 195Pt 33.832% 195Pt is stable with 117 neutrons 196Pt 25.242% 196Pt is stable with 118 neutrons 198Pt 7.163% >3.2×1014 y α 0.0870 194Os β−β− 1.0472 198Hg